کيفيت مخازن آسماري، به عنوان سنگ مخزن تقريباً سه چهارم نفت اکتشاف شده در جنوب غرب ايران، غالباً تحت تاثير سيستم شکستگي‌ها مي‌باشد. در اين مطالعه به منظور بررسي الگوي شکستگي‌ها در مخازن آسماري و همچنين ارائه مدل آنالوگ براي ساير مخازن آسماري، تاقديس دارا در فرو افتادگي دزفول جنوبي که داراي رخنمون وسيعي از سازند آسماري مي‌باشد، مورد بررسي قرار گرفته است. در طي مطالعات صحرايي يازده ايستگاه بر روي سازند آسماري تاقديس دارا در موقعيت‌هاي مختلف ساختاري، بررسي شده است. در يال جنوب غربي چهار دسته شکستگي با وضعيت AZ40-50,AZ130-140,AZ10-20,AZ80-90 ، در يال شمال شرقي چهار دسته شکستگي با وضعيت AZ130-140,AZ50-60,AZ170-180,AZ110-120 و در ناحيه لولايي سه دسته شکستگي با وضعيت AZ50-60,AZ130-140, AZ0-10 شناسايي گرديدند. تمام دسته شکستگي‌هاي شناسايي شده از لحاظ ساختاري مرتبط با چين خوردگي هستند. زمان نسبي تشکيل شکستگي‌هاي شناسايي شده نسبت به چين خوردگي در طي اين مطالعه، قبل و يا همزمان با چين خوردگي تشخيص داده شدند. دامنه تعييرات تراکم شکستگي در رخنمون آسماري تاقديس دارا بر اساس مطالعات صحرايي 2 تا 11.75 شکستگي، در متر متغير است. دامنه تغييرات طول شکستگي‌ها بر اساس مطالعات صحرايي از 1 متر تا 25 متر مي‌باشد و بيشتر شکستگي‌ها داراي طولي کمتر از 5 متر مي‌باشند. همچنين در اين مطالعه مشخص گرديد بين تراکم شکستگي و ضخامت لايه بندي، رابطه لگاريتمي منفي برقرار است.

با تکيه بر 330 مقطع نازک (شامل خرده حفاري) مطالعات زيست چينه¬نگاري، ريز رخساره و تفسير محيط رسوبي جهت تعيين مرز بين دو سازند شهبازان و آسماري در چاه شماره يک ميدان نفتي بالارود واقع در شمال فروافتادگي دزفول انجام شده است. سازند شهبازان با ليتولوژي عمدتاً دولوميتي همراه با ميان لايه¬هايي از سنگ آهک، شيل و انيدريت در چاه مورد نظر داراي ضخامت 460 متر مي¬باشد، در توالي مورد نظر اين سازند در مرز پاييني خود عموماً شيل¬هاي سازند پابده را به طور هم¬شيب پوشانده و مرز بالايي آن با سازند آسماري به صورت ناپيوسته در نظر گرفته شده است. سازند آسماري داراي ضخامت 140 متر، ليتولوژي آن عمدتاً از سنگ¬هاي آهکي و آهک شيلي همراه با ميان لايه¬هاي دولوميت مي¬باشد و مرز بالايي آن با سازند گچساران به صورت پيوسته است. مطالعات زيست چينه¬نگاري منجر به شناسايي روزن¬داران کف¬زي متنوع و تعداد اندکي روزن¬داران پلانکتون گرديده است و براساس زون تجمعي شناسايي شده سن ائوس پسين (پريابونين) براي سازند شهبازان (15 جنس و 8 گونه) در نظر گرفته شد. در سازند آسماري نيز سه زون تجمعي (12 جنس و 8 گونه) به سن¬هاي اواسط روپلين-شاتين، آکي¬تانين و بورديگالين معرفي شده است. بر اساس مطالعات زيست چينه نگاري مرز بين دو سازند شهبازان و آسماري و موقعيت ناپيوستگي بين آنها مشخص گرديد. آناليز رخساره¬ها، در اين برش سبب تشخيص هشت ريز رخساره وابسته به سه کمربند رخساره¬اي رمپ داخلي (پهنه جزر و مدي و لاگون)، رمپ مياني و رمپ بيروني براي سازند شهبازان شده است که در يک سکوي کربناته از نوع رمپ نهشته شده است. همچنين چهار ريزرخساره (کربناته) در سازند آسماري شناسايي شده است که به بخش داخلي پلتفرم کربناته تعلق دارند.

توسعه سريع منابع نفت و گاز شيلي، در ايالات متحده آمريکا، بازار جهاني نفت وگاز را در چند سال گذشته دستخوش دگرگوني نمود. عليرغم اين توسعه ، اتفاق نظر صاحبنظران جهاني بر اين امر استوار بود که، اين پديده گذرا و تغيير عمده اي به نحوي که در ايالت متحده آمريکا پديدار شد در ديگر نقاط جهان عملي نخواهد بود . هيدرو کربورهاي گازي توسط فرآيندي بنام شکافتن لايه هاي شيلي استخراج مي گردد که اصطلاحاًFracking ناميده ميشود. آمارها علمي و مطالعات دقيق ديويد هيوث زمين شناس نامدار کانادايي نشان مي دهد که در آمريکا اين منابع، بطور متوسط 80 تا 85 درصد از توليد گاز آن در سه سال اوليه افت نموده است. از سويي ديگر نامبرده با مطالعات دقيق خود بروي اين منابع، اعلام ميدارد که به منظور حفظ سطح توليد گاز از اين منابع شيلي، حفاري 7000 حلقه چاه جديد را که هزينه اي بالغ بر 42 ميليارد دلار دارد را مي طلبد، همچنين براي حفظ ميزان توليد نفت، از لايه هاي شيلي آغشته به نفت همچنين نياز به حفاري 6000 حلقه چاه و تحمل هزينه 35 ميليارد دلار را دارد. از طرفي همواره نگراني هاي فراواني از ديدگاههاي آلودگي هاي محيط زيست درباره عمليات Fracking مد نظر کارشناسان مربوطه ميباشد. شکي نيست که انقلاب شيل يک ترفند سياسي بمنظور افت قيمت جهاني نفت وگاز در کوتاه مدت بوده، ليکن به هيچ وجه تداوم دراز مدت نخواهد داشت .

نتایج حاصل از پیرولیز راک - ایول شامل اندازه گیری مقادیر TOC و بررسی سنگ منشاء گورپی و پابده در چاه بینک نشان میدهد که این سنگ منشاء از نظر ماده آلی فقیر است و نمونه های سنگ منشاء گورپی از چاه درود و سنگ منشاء پابده از چاه هندیجان حاوی ماده آلی کافی بوده و از میزان بلوغ مناسبتری برخوردار است. شاخص مهاجرت و میزان آلودگی نمونه ها قسمت اعظم نمونه ها در ناحیه زایش درجازا بوده و نشان می دهد که اختلاط مواد آلی با کروژن نمونه ها رخ نداده است، هرچند تعدادی از نمونه های این سازند در میدان درود علائم جزئی از اختلاط مواد آلی و هیدروکربنهای نابرجا مهاجرتی را به نمایش می گذارد. نوع کروژن در سنگ منشأ گورپی و پابده در چاه بینک از نوع II و II-III که نمونه ها به طور کامل بالغ نشده (انتهای مرحله دیاژنز) و در سازند پابده در هندیجان از نوع II-III و در سازند گورپی در درود II میباشد که بارسیدن به مرحله کاتاژنز و قرار گرفتن در ابتدای پنجره نفت زایی مسیر بلوغ را طی نمودهاند.آنالیز سنگ منشاء گورپی و پابده در اکثر نمونه ها محدوده زون نفتی را نشان می دهد و بیشترین پتانسیل تولید مربوط به سازند گورپی در چاه درود می باشد که می تواند به عنوان سنگ منشاء تولید ایفای نقش کند، اگرچه نمونه های پابده در چاه هندیجان پتانسیل تولید بالایی دارد اما به دلیل عدم رسیدن به پنجره نفت زایی نفتی را تولید نمی کند. رسوبگذاری درسازند های گورپی و پابده در چاه بینک و گورپی در درود سریع و در شرایط اکسیدان و نیمه احیایی بوده است و سازند پابده درچاه هندیجان رسوبگذاری متوسط در شرایط احیایی را نشان می دهد که نماینگر محیط دریایی و حدواسط است.

بررسی سه بعدی پارامترهای پتروفیزیکی مخازن هیدروکربوری مانند تخلخل و تراوایی به عنوان ابزاری کارآمد و مؤثر جهت مطالعه جامع مخازن و همچنین مدیریت مخزن قلمداد میشود. در این مطالعه که بر روی یکی از میادین نفتی جنوب غربی ایران صورت گرفته است، هدف شبیهسازی پارامترهای پتروفیزیکی تخلخل مؤثر و تراوایی با روش شبیه¬سازی گوسی متوالی توأم در بخش مخزنی خطیا می باشد. با این شبیه سازی می توان یک مدل سه بعدی از تغییر پارامترهای پتروفیزیکی مخزن ارائه کرد که برای شبیه سازی جریان سیال و شناسایی مناطق مستعد با کیفیت مخزنی بالاتر حائز اهمیت می باشد. برای این منظور از نگارهای تخلخل مؤثر و تراوایی هفت حلقه چاه به همراه داده لرزه ای سه بعدی و نتایج وارون سازی لرزه ای صورت گرفته، استفاده شده است. پس از شبکه بندی مخزن و ایجاد مدل ساختمانی، داده های پتروفیزیکی بزرگ مقیاس شده وارد مدل و سلول مربوط به خود شده است. برای توزیع سه بعدی پارامتر تخلخل مؤثر، با توجه به ارتباط تخلخل مؤثر و نشانگر مقاومت صوتی حاصل از وارون سازی لرزه ای، داده لرزه ای سه بعدی و نگار تخلخل مؤثر بزرگ مقیاس شده در حکم داده اولیه و نشانگر مقاومت صوتی حاصل از وارون سازی لرزه ای به عنوان داده ثانویه در شبیه سازی گوسی متوالی توأم وارد شده اند. برای شبیه سازی تراوایی نیز با توجه به ارتباط خوب مدل تخلخل مؤثر حاصل از شبیه سازی با نگار تراوایی، از تخلخل مؤثر شبیه سازی شده به عنوان داده ثانویه و از نگار تروایی بزرگ مقیاس شده و داده لرزه ای به عنوان داده اولیه استفاده شده است. نتایج حاصل از اعتبارسنجی حاکی از صحت مطالعه حاضر و کارآمد بودن روش شبیه سازی گوسی متوالی توأم در مدل سازی تخلخل مؤثر و تراوایی در این مخزن می باشد.

تراوايی يكی از پارامترهاي بسیار پراهمیت در تعیین مشخصه‏هاي مخازن هیدروكربنی محسوب می‏شود كه تقريباً در تمامی مسائل مهندسی نفت نقش اساسی ايفا می‏نمايد. تعیین دقیق تراوایی مخزن اغلب در آزمایشگاه مغزه طی فرایندی زمانبر صورت می‏گیرد. در چاه‏آزمایی نیز مقادیر تراوایی محاسبه شده به صورت میانگین به ناحیه‏ای که تولید آن صورت گرفته است تخصیص می‏یابد. به علت هزینه‏بر بودن دو روش مذکور، عموماً در تمام چاه‏ها صورت نمی‏پذیرند، در حالی که ابزار نمودارگیری در تمامی چاه‏ها به دلیل صرفه اقتصادی و زمانی اغلب انجام می‏شود. با پیشرفت‏های صورت گرفته در ابزارهای نمودارگیری تلاش‏هایی برای تخمین تراوایی به صورت مستقیم از نمودارهای ویژه مانند نمودار NMR انجام شد. داده‏های حاصل از نمودار NMR به عنوان یک منبع پر استفاده‌ی مستقل از لیتولوژی برای تخمین درجه اشباع آب، تخلخل و آنالیز سیستم‏های فضای متخلخل مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از پارامترهای مهمی که در NMR اندازه‏گیری می‏شود مقدار زمان آرامیدگی عرضی ( ) می‏باشد. در این مقاله از اندازه‏گیری‏های صورت گرفته مربوط به نمودارهای NMR یکی از میادین کربناته جنوب غربی ایران برای تخمین مقدار تراوایی با استفاده از مدل‏های Timur، SDR و مدل رگرسیونی استفاده شده است. همچنین در ادامه، نتایج حاصل از این سه روش با مقادیر محاسبه شده تراوایی از مغزه مقایسه گردید و روش SDR به عنوان مناسب‏ترین روش با میزان دقت 1/44 وخطای 12/23 برای اندازه‏گیری تراوایی در این مخزن معرفی شد.