تجزیه و تحلیل رخساره¬های الکتریکی روشی مطمئن در خوشه‌بندی نمودارهای پتروفیزیکی است که می‌تواند تغییرات ویژگی‌های زمین‌شناسی و مخزنی واحدهای سنگ چینهای مختلف را به خوبی نشان دهد. در این تحقیق با استناد به داده¬های حاصل از پتروگرافی 120 مقطع نازک از مغزه¬های حفاری مربوط به بخش بالایی سازند سروک در یکی از میادین جنوب غربی ایران، تعداد 6 ریزرخساره رسوبی شناخته شد. این داده¬ها گواه آن هستند که مجموعه رسوبات کرتاسه میانی در ناحیه مورد مطالعه عمدتاً در دو زيرمحيط سد ارگانیکی تکه¬ای و تالاب وابسته به بخش داخلی رمپ هموکلینال نهشته شده¬اند. همچنین، با استفاده از نمودارهای پتروفیزیکی در چاه مورد مطالعه 10 رخساره الکتریکی تعیین گردید. با تجزیه و تحلیل داده¬های پتروفیریکی در نرم افزار ژئولاگ بر اساس اینکه داده¬های موجود در هر خوشه حداکثر شباهت (نزدیک¬ترین فاصله از نظر آماری) را با یکدیگر داشته¬اند، رخساره¬های الکتریکی بهینه سازی و تعداد آن¬ها به 6 عدد کاسته شد. با توجه به انطباق تقریباً خوب نتایج رخساره¬های الکتریکی بهینه شده با ریزرخساره¬های رسوبی بخش بالایی سازند سروک امکان تعمیم این نتایج به کل ضخامت سازند سروک میسر گردید. بررسی تغییرات تخلخل واحد سنگ چینه¬ای مورد نظر در نمودارهای الکتریکی نظیر گامای تصحیح شده، نوترون و صوتی گویای کاهش مشخص میزان تخلخل از رخساره الکتریکی شماره 1 تا 6 است. علاوه بر این، نتایج به دست آمده نشان داد که این رخساره¬ها به ترتیب کاهش کیفیت مخزنی با ریزرخساره¬های فلوتستون/ رودستون رودیستی بایوکلاست¬دار، وکستون/ پکستون رودیستی- بنتیک فرامینیفردار، گرینستون/ پکستون پلوئیدی- بنتیک فرامینیفری، وکستون/ پکستون همراه با فرامینیفرهای بنتیک متنوع، وکستون/ پکستون پلوئیدی بایوکلاست دار، مادستون/ وکستون با تنوع کم فرامینیفرهای بنتیک مطابقت دارند. با این مطالعه مشخص شد که مقایسه و مطابقت رخساره¬های الکتریکی با ریزرخساره¬های رسوبی روشی کارآمد در تجزیه و تحلیل کیفیت بخش مخزنی سیستم¬های هیدروکربنی است و به خصوص می-تواند در چاه¬های فاقد مغزه مورد استفاده قرار گیرد.

در اين پژوهش زيست چينه نگاري، محيط رسوبي و چينه نگاري سکانسي سازند سروک در برش تاقديس فهليان (جنوب ياسوج) مورد بررسي قرار گرفته است. بر اساس مطالعات انجام شده 8 گونه از فرامينيفرهاي بنتيک (4 جنس) 8 گونه از فرامينيفرهاي پلانکتون (11 جنس) شناسايي شده است. 6 بيوزون بر اساس پخش و پراکندگي فرامينيفرها شناسايي گرديد: Favusella washitensis Zone, Orbitolina-Alveolinids Assemblage Zone, Rudist debris Zone, Oligostegina flood Zone, Whiteinella archaeocretacea Zone, ,Helvetoglobotruncana helvetica Zone. بر اين اساس سن آلبين – تورونين براي سازند سروک در نظر گرفته شد. بر اساس مطالعات پتروگرافي و آناليز رخساره¬اي 9 ريز رخساره شناسايي شد که مي‌تواند در 3 گروه درياي باز، سد و تالاب تقسيم شوند. محيط رسوبي سازند سروک رمپ هموکلينال هست. تجزيه و تحليل چينه نگاري سکانسي منجر به شناسايي چهار سکانس رسوبي رده سوم شد.

در این پژوهش رابطه ی بین مطالعات پتروگرافی (ریز رخساره ها، محیط رسوبی و دیاژنز) و داده های پتروفیزیکی حاصل از آنالیز مغزه در جهت شناسایی خصوصیات مخزنی سازند جهرم در چاه شماره 11 واقع در میدان نفتی گلخاری بررسی شده است. میدان نفتی گلخاری در غرب گسل قطر-کازرون، مابین میادین نفتی بینک و نرگسی قرار دارد. سنگ شناسی این توالی عمدتاً آهک، آهک دولومیتی و دولومیت می باشد. مطالعات پتروگرافی در دو بخش صورت گرفته است، مطالعه ریز رخساره ها منجر به شناسایی 9 ریز رخساره در سه کمربند رخساره ای دریای باز، لاگون و پهنه ی جذر و مدی شده است. در مطالعات دیاژنز، مهمترین فرآیندها شامل زیست آشفتگی، میکرایتی شدن، تراکم مکانیکی، تخلخل ثانویه، شکستگی، سیمان انیدریتی ثانویه، سیمان دفنی کلسیتی، استیلولیت و رگچه های انحلالی، دولومیت های جانشینی، سیمان دولومیتی، جای گیری هیدروکربن می باشد و انواع تخلخل عبارت است از بین بلوری، بین دانه ای، درون فسیلی و درون دانه ای، قالبی، شکستگی، انحلال در راستای استیلولیت، چتری و انحلال زیاد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که ریز رخساره ی دانه پشتیبان MF3 (وکستون/ پکستون/ گرینستون روتالیا و نومولیتیده بایوکلاست دار) و MF4 (پکستون/ گرینستون/ فلوتستون اوربیتولیتس و نومولیتیده بایوکلاست دار) به دلیل حضور در محیط پرانرژی، نبود میکرایت، عدم سیمانی شدن گسترده و حضور تخلخل های مفید از جمله تخلخل بین دانه ای و تخلخل بین بلوری جزء رخساره های مخزنی معرفی شده اند. داده های پتروفیزیکی نیز با بالا بودن میزان تراوایی و تخلخل مفید در حد فاصل این دو ریز رخساره تاییدی بر نتایج حاصل از مطالعات پتروگرافی می باشد.

میدان الخلیج در محدوده دریایی قطر واقع است. این میدان در سال 1991 توسط شرکت نفت توتال کشف و در سال 1997 به بهره برداری رسید. این میدان از دیدگاه گوناکون زمین شناسی نفت بی نظیر و حاوی تله نفتی از نوع استراتیگرافی می باشد. تجمع نفت در بخش بالای این منوکلینال بسبب تغییرات رخساره ای در سازند میشریف بوجود آمده است. این لایه مخزنی مابین لایه های غیر متخلخل با تراوایی پایین محصور شده است. عملیات لرزه نگاری سه بعدی در این میدان در توسط قطر سال 2002 به کشف نواحی جدید نا شناخته جدیدی گردید که قبلا اقتصادی بنظر نمی رسید. با عملیات لرزه نگاری سه بعدیHigh resolution 3D), ) مشخص شدکه يك آنومالي لرزه‌اي پرگسترش در رسوبات سنومانين (سازند ميشريف) كه فاقد برجستگي قائم (Vertical Relif) بوده، منطبق بر يك لايه آهكي متخلخل مي باشد. آنومالي مذكور تحت عنوان افق لرزه‌اي درون ميشريف (Intra – Mishrif Seismic Horizon H2) نامگذاري گرديده است. بنظر میرسد اين افق بسمت ميدان رشادت و چاه R6 گسترش داشته و قابل پيگيري مي باشد.عملیات پایلوتی لرزه نگاری چهار بعدی “4D”که اخیراً توسط قطری ها انجام گرفته است بسیار نوید بخش اعلام گردیده.

مطالعه هرزروی در سازند آسماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا حدود 25 ٪ تا 40٪ از هزينه هاي حفاري را هزينه سيال حفاري به خود اختصاص می دهد. با توجه به اینکه میدان مورد مطالعه با مشکل هرزروی های شدید در سازند آسماری مواجه است لذا هدف از انجام این مطالعه شناسایی مناطق دارای هرزروی و نمایش توزیع هرزروی در مخزن آسماری می باشد. ابتدا با مدلسازی مخزن در نرم افزار RMS و بکارگیری الگوریتم میانگین متحرک اقدام به رسم نقشه های هرزروی در مخزن آسماری شد. بدین منظور داده های مربوط به 363 حلقه چاه در این میدان پس از آماده سازی بصورت رقومی در آمده و جهت آماده سازي داده ها براي تهيه نقشه ها و مدل های سه بعدی یازده زون مختلف در مخزن آسماری، مراحل مختلفي همچون حذف داده هاي پرت، نرمال سازی داده ها، رسم هیستوگرام و واریوگرافی داده ها و عملیات تخمین و مدلسازی انجام شده است. در اين مطالعه همچنین از روش زمین آماری تخمین کریجینگ برای مدلسازی سه بعدی هرزروی مخزن آسماری در میدان نفتی مورد مطالعه، استفاده شده است که خروجی مدلسازی های انجام شده در روش زمین آماری تخمین کریجینگ متمرکزتر و نتایج بهتری بدست داده است. سپس با تجزیه و تحلیل اطلاعات، نقشه مدل های دو بعدی و سه بعدی هرزروی گل حفاری در سازند آسماری ارائه شده است. با شبیه سازی و مدلسازی هرزروی و تطبیق آن با مدل های گسلی مخزن و نمودارهای شاخص تولید مشخص شد که عمده هرزروی های موجود ناشی از شکستگی های گسلی بوده و تنها در موارد اندکی بالا بودن وزن گل موجب هرزروی شده است. بکارگیری روش های عملیاتی مناسب مانند مکان یابی مناسب چاه های جدید با بهره گیری از نقشه های هرزروی ارائه شده و به کارگیری روش های حفاری فروتعادلی و استفاده از سیال حفاری با وزن مخصوص و ترکیب مناسب مانند سیالات حفاریNIF و MMH در نقاط با هرزروی شدید و یا ترکیبی از این روش ها جهت کنترل هرزروی در نقاط بحرانی مخزن پیشنهاد می گردد.

تخمين اشباع آب سازندي با استفاده از داده‌هاي چاه‌نگاري، يک روش‌ مهم برای اکتشاف نفت و تعيين ويژگي‌هاي مخزن به حساب مي‌آيد که شبيه‌سازي و تخمين اين پارامتر را امري اجتناب ناپذير مي‌کند. در اين پژوهش در گام نخست براي ايجاد يک مدل و تخمين اشباع آب سازندي از ترکيب آناليز خوشه‌اي با رگرسيون قطعهاي غيرخطي بهره گرفته شده است. در مرحله‌ي بعد به کمک مدل ايجاد شده و روش شبيه سازي مونت کارلو، مقادير اشباع آب سازندي شبيه‌سازي شده است. براي اين کار از بانک اطلاعاتي مجموعه داده‌هاي تصحيح شده در ميدان نفتي مارون استفاده شده است. نتايج بدست آمده از ترکيب آناليز خوشه‌اي با رگرسيون قطعهاي غيرخطي و شبيه‌ساري مونت کارلو نشان از دقت و کارايي قابل قبول اين شبيه‌سازي را مي‌دهد، به طوري که ميانگين مقادير اشباع آب سازندي در مدلسازي با مقادير اندازه‌گيري شده در آزمايشگاه بسيار به هم نزديک مي‌باشند. بعلاوه در اين تحقيق از آناليز حساسيت جهت تعيين موثرترين پارامتر ورودي، در تعيين اشباع آب سازندي استفاده شده است. بر اساس نتايج بدست آمده تاثيرگذارترين متغير در تخمين درجه اشباع آب لاگ چگالي ميباشد. لازم به ذکر است که نتايج اين پژوهش تنها براي منطقه مورد مطالعه صادق است و براي ساير مناطق تنها استفاده از متودولوژي اين پژوهش توصيه مي‌شود.