سنگ چینه¬نگاری و زیست چینه¬نگاری سازند پابده براساس فرامینیفرهای پلانکتون در برش سد ایلام (جنوب ایلام- حوضه رسوبی زاگرس)
محورهای موضوعی : چینه شناسی
سمیه طاهری زاده
1
(فردوسی مشهد)
محمد وحیدی نیا
2
(فردوسی مشهد)
محمدحسین محمودی قرایی
3
(هیئت علمی دانشگاه)
کلید واژه: کلید واژه: زیست چینه¬نگاری, سنگ چینه¬نگاری, سازند پابده, حوضه رسوبی زاگرس, فرامینیفرهای پلانکتون, شیل ارغوانی, برش سد ایلام.,
چکیده مقاله :
حوضه رسوبی زاگرس در جنوب و جنوب غربی ایران قرار گرفته و سازند پابده یکی از مهم ترین واحدهای سنوزوئیک حوضه رسوبی زاگرس می باشد، بعلاوه سازند پابده به عنوان یکی از سنگ منشأهای حوضه رسوبی زاگرس از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. به منظور مطالعه دقیق سنگ چینه¬نگاری و زیست چینه¬نگاری سازند پابده، برش سد ایلام در شمال غرب حوضه رسوبی زاگرس انتخاب و نمونه برداری شده است. تعداد 360 نمونه برداشت شده که تعداد 260 نمونه از روش شست وشو و 100 نمونه مقاطع نازک تهیه شده است. براساس مطالعات انجام شده بر روی این نمونه ها در برش سد ایلام تعداد 25جنس و 105 گونه شناسایی شده است که باتوجه به فسیل های شناسایی شده تعداد 26 بیوزون و 2زیر بیوزون شناسایی شده که سن سازند پابده دانین میانی – آکیتانین پیشین بدست آمده است. نهشته¬های سازند پابده در برش سد ایلام دارای ضخامت 764متر (شروع پابده تا شروع انیدریت کلهر) می باشد که شامل واحدهای شیل ارغوانی(2 بخش)، سنگ آهک مارنی همراه با سنگ آهک پایینی، سنگ آهک چرتی، سنگ آهک مارنی همراه با سنگ آهک بالایی می باشد. مرز زیرین این سازند با شیل و مارن¬های سازند گورپی بصورت هم شیب و پیوسته می باشد اما مرز بالایی آن با ژیپس¬های سازند آسماری به احتمال زیاد همراه با یک ناپیوستگی است.
Zagros Sedimentary basin is located in the south and southwest of Iran and Pabdeh Formation is one of the most important Cenozoic units of Zagros Sedimentary basin. In addition, Pabdeh Formation is of special importance as one of the source rocks of Zagros Sedimentary basin. In order to study the Lithostratigraphic and Biostratigraphic rocks of Pabdeh Formation, the section of Ilam dam in the northwest of Zagros sedimentary basin has been selected and sampled. 360 samples were taken, of which 260 washing samples and 100 thin section samples were prepared. Based on the studies performed on these samples, 25 genera and 105 species have been identified in the Ilam dam section. 26 biozones and 2 sub-biozones have been identified based on the biological zoning of Wade et al., 2011 in the Tethys area. Based on the identified biozones, the age of Pabdeh Formation in the Ilam dam section, Middle Danian-Early Aquitanian has been obtained. The deposits of Pabdeh Formation in the section of Ilam dam have a thickness of 764 m (beginning of Pabdeh to the beginning of Kalhor anhydrite) which includes purple shale units (2 Units), marl limestone with lower limestone, cherti limestone, marl limestone with upper limestone. The lower boundary of Pabdeh Formation in this section is conform and continuous with shales and marls of Gurpi Formation but its upper boundary with the gypsums of the Asmari formation is most likely accompanied by a disconform.
1 [افشارحرب، ع.، 1380، زمین شناسی نفت ایران، جزوه آموزشی، دانشکده فنی، دانشگاه تهران.
]2 [آقانباتی، ع.، 1383، زمین شناسی ایران، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، 586 صفحه.
]3 [بیات، 1385. سنگ چینه نگاری و نانواستراتیگرافی سازند پابده در برش نمونه تنگ پابده و مقایسه آن با رخنمون تنگ ماغر (کوه بنگستان)، رساله کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، 198 صفحه.
]4 [خاوری، پ.، 1394، زیست چینه نگاری و سکانس چینه نگاری سازند پابده بر مبنای نانوپلانکتون های آهکی و داینوفلاژله ها در برش های تنگ ابوالحیات، دهلران و ایلام. رساله دکتری. دانشگاه فردوسی مشهد. 245 صفحه.
]5 [ربانی، ج. 1393. زیست چینه نگاری و محیط رسوبی گذاری شیل های ارغوانی قاعده سازند پابده و بررسی مرز پالئوسن – ائوسن در نیمه شمالی حوضه رسوبگذاری زاگرس. رساله دکتری. دانشگاه فردوسی مشهد. 331 صفحه.
]6 [علیزاده و همکاران، 1384. مطالعات ژئوشیمیایی سازند پابده در میدان نفتی اهواز، نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 12 صفحه.
]7 [مجیب، ایمان، 1391. زیست چینه نگاری افق های ماهی دار سازند پابده در برش بابا حیدر براساس نمونه های ایزوله فرامینیفرهای پلانکتون، حوضه زاگرس، شانزدهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 8 صفحه.
]8 [مطیعی، همایون.،1382. زمین شناسی ایران، چینه شناسی زاگرس. انتشارات سازمان زمین شناسی، 556 صفحه.
]9 [نجفی، د. (1380)، میکروبایواستراتیگرافی سازند پابده در فروافتادگی دزفولو ارتباط چینه ای آن با سازندهای تله زنگ، کشکان و شهبازان، دانشگاه تربیت معلم، 120 صفحه.
[10] Berggren, W.A., and R. D., Norris, 1997, Biostratigeraphy, phylogeny and systematic of Paleocene trochospiral Planctonik Foraminifera: Micropaleontology 43, Supplement 1, 116p.
[11]Blow, 1979. The Cenozoic Globigerinida, 3 vol.: E.. Brill, Leiden, 1452p.
[12]Bolli, H. M., 1957a. The genera Globigerina and Globorotalia in the Paleocene – Lower Eocene Lizard Spring Formation of Trinidad, B. W. I. In: Loeblich Jr., A. R., et al., Studies Foraminifera : Bulletin of the United States National Museum , 215, pp. 61 – 82.
[13]Bolli, H. M., Loeblich, A. R., and Tappan, H., 1957. Planktonic Foraminiferal families Hantkeninidae, Orbulinidae, Globorotaliidae and Globotruncanidae, in Loeblich, A. R., Jr., and collaborators, Studies in Foraminifera: United States National Museum Bulletin 215, p.3 – 50.
[14]James, G. A., ang J. G. Wynd, 1965. Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium, agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, v. 49, p. 2182 – 2245.
[15]Olsson, R. K., et al. 1999. Atlas of Paleocene Planktonic Feraminifera, Smithsonian institution press.
[16]Payros, A., Bernaola, G., Orue- Etxebarria, X., Dinares- Turell, J., Tousquella, J. and Apellaniz, E., 2007- Reassessment of the Early – Middle Eocene biomagnetochoronologybased on evidence from the Gorrondatexe section (Basque Country, western Pyrenees). Lethaia 40, 183- 195.
[17]Permoli Silva, I., Rettori, R., and D., Verga, 2003, Practical Maunal of Paleocene and Eocene Planctonik Foraminifera, Course 2, Edited by Rettori, R., and Verga, D., Internationa School Planctonik Foraminifera: Dipartimento di scienzi della Terra University of Perugia Italy, 152p.
[18]Wade, B.S., Berggren, W.A., and Plike, H. 2011. Review and revision of Cenozoic tropical planktonic foraminiferal biostratigraphy and calibration to the Geomagnetic Polarity and Astronomical Time Scale. Earth-Science Reviews. 104, 111-142.
[19]Wynd, J. G., 1965. Biofacies of the Iranian oil consortium agreement area: IOOC Report, no. 1082: unpublished.
1 [افشارحرب، ع.، 1380، زمین شناسی نفت ایران، جزوه آموزشی، دانشکده فنی، دانشگاه تهران.
]2 [آقانباتی، ع.، 1383، زمین شناسی ایران، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، 586 صفحه.
]3 [بیات، 1385. سنگ چینه نگاری و نانواستراتیگرافی سازند پابده در برش نمونه تنگ پابده و مقایسه آن با رخنمون تنگ ماغر (کوه بنگستان)، رساله کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، 198 صفحه.
]4 [خاوری، پ.، 1394، زیست چینه نگاری و سکانس چینه نگاری سازند پابده بر مبنای نانوپلانکتون های آهکی و داینوفلاژله ها در برش های تنگ ابوالحیات، دهلران و ایلام. رساله دکتری. دانشگاه فردوسی مشهد. 245 صفحه.
]5 [ربانی، ج. 1393. زیست چینه نگاری و محیط رسوبی گذاری شیل های ارغوانی قاعده سازند پابده و بررسی مرز پالئوسن – ائوسن در نیمه شمالی حوضه رسوبگذاری زاگرس. رساله دکتری. دانشگاه فردوسی مشهد. 331 صفحه.
]6 [علیزاده و همکاران، 1384. مطالعات ژئوشیمیایی سازند پابده در میدان نفتی اهواز، نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 12 صفحه.
]7 [مجیب، ایمان، 1391. زیست چینه نگاری افق های ماهی دار سازند پابده در برش بابا حیدر براساس نمونه های ایزوله فرامینیفرهای پلانکتون، حوضه زاگرس، شانزدهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 8 صفحه.
]8 [مطیعی، همایون.،1382. زمین شناسی ایران، چینه شناسی زاگرس. انتشارات سازمان زمین شناسی، 556 صفحه.
]9 [نجفی، د. (1380)، میکروبایواستراتیگرافی سازند پابده در فروافتادگی دزفولو ارتباط چینه ای آن با سازندهای تله زنگ، کشکان و شهبازان، دانشگاه تربیت معلم، 120 صفحه.
[10] Berggren, W.A., and R. D., Norris, 1997, Biostratigeraphy, phylogeny and systematic of Paleocene trochospiral Planctonik Foraminifera: Micropaleontology 43, Supplement 1, 116p.
[11]Blow, 1979. The Cenozoic Globigerinida, 3 vol.: E.. Brill, Leiden, 1452p.
[12]Bolli, H. M., 1957a. The genera Globigerina and Globorotalia in the Paleocene – Lower Eocene Lizard Spring Formation of Trinidad, B. W. I. In: Loeblich Jr., A. R., et al., Studies Foraminifera : Bulletin of the United States National Museum , 215, pp. 61 – 82.
[13]Bolli, H. M., Loeblich, A. R., and Tappan, H., 1957. Planktonic Foraminiferal families Hantkeninidae, Orbulinidae, Globorotaliidae and Globotruncanidae, in Loeblich, A. R., Jr., and collaborators, Studies in Foraminifera: United States National Museum Bulletin 215, p.3 – 50.
[14]James, G. A., ang J. G. Wynd, 1965. Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium, agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, v. 49, p. 2182 – 2245.
[15]Olsson, R. K., et al. 1999. Atlas of Paleocene Planktonic Feraminifera, Smithsonian institution press.
[16]Payros, A., Bernaola, G., Orue- Etxebarria, X., Dinares- Turell, J., Tousquella, J. and Apellaniz, E., 2007- Reassessment of the Early – Middle Eocene biomagnetochoronologybased on evidence from the Gorrondatexe section (Basque Country, western Pyrenees). Lethaia 40, 183- 195.
[17]Permoli Silva, I., Rettori, R., and D., Verga, 2003, Practical Maunal of Paleocene and Eocene Planctonik Foraminifera, Course 2, Edited by Rettori, R., and Verga, D., Internationa School Planctonik Foraminifera: Dipartimento di scienzi della Terra University of Perugia Italy, 152p.
[18]Wade, B.S., Berggren, W.A., and Plike, H. 2011. Review and revision of Cenozoic tropical planktonic foraminiferal biostratigraphy and calibration to the Geomagnetic Polarity and Astronomical Time Scale. Earth-Science Reviews. 104, 111-142.
[19]Wynd, J. G., 1965. Biofacies of the Iranian oil consortium agreement area: IOOC Report, no. 1082: unpublished.