مطالعه ای بر سرشت نمایی مخازن ماسه ای بورگان واقع در شمال غرب خلیج فارس بسوی کویت
محورهای موضوعی : زمین شناسی مخازن نفت
علیرضا بشری
1
(شرکت ملی نفت ایران )
کلید واژه: ماسه های بورگان سازند کژدمی سرشت نمایی مخزن کانهای رسی خلیج فارس,
چکیده مقاله :
سازند کزدمی بسن البین از دیدگاه زمین شناسی نفت یکی از سازند های مهم نفتی محسوب میگردد. زبانه های ماسه ای این سازند این سازند در شمال غرب خلیج فارس ادامه سازند های ماسه ای بورگان کویت، نهر عمر عراق و خفجی و صفا نیا در عربستان که از بزرگترین مخازن ماسه سنگی دنیا به حسب میاید. شیل های این سازند هم نقش سنگ منشا و پوش سنگ مهم مخازن نفت محسوب میگردد. با مروری مجدد به برسی این سازند در میادین شما ل خلیج فارس بسمت میادین نفتی کویت و عربستان نتایج با ارزش بدست امده است. این سازند بصورت غیر رسمی به سه ذون مخزنی بقرار زیر: ویا به بورگان پاینی، میانی، و بالایی، تقسیم میگرددC, B, A فرو افتادکی سریع سطح آب دریا در ابتدای البین ،شروع ته نشست رسوبات تخریبی سازند بورگان بروی سازند شعیبا ، مطالعات چینه شناسی سکانسی و تعیین و ابداع مدل های رسوبی در بهبود شناخت مجموعه های رخساره این سازند کمک شایانی مینماید. , مطالعات پتروگرافی نمایانگر وجود بورگان ماسه ای بالای 70% و فلدسپات کمتر از 5 % را گزارش میدهد. چهار نه تیپ کانی اتوژنیکی در این سازند قابل تشخی بوده، کوارتز، کلسیت ، کوارتز، سیدریت، پیریت، گلوکونیت همراه با چهار نوع کانی رسی. انالیز کانی های رسی مخزن نشانگر وجود کانی های کائولینیت، بمیزان فراوان ایلیت/ مونت موریلونیت بمیزان جزیی در مخزن میباشد. منشا رسوبات آواری در این سامانه دلتایی از سمت سپر عربستان به سمت ایران بوده است. این مسئله را مطالعات و بررسی های پتروفیزیکی انجام گرفته نشان میدهد که نوار جنوبی میدان (سپر عربستان) کیفیت مخزنی بالاتری نسبت به نوار شمالی (سپر ایران) داردو کیفت مخزن بورگان بسمت کویت و عربستان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار میباشد.
The Sand tongues of the Albian Kazhdumi Formation is a major prodactive reservoir in North West part of the Persian Gulf towards Kuwait . High porosity and high permeability of these sandstones together with existence of shale either as source rock or cap rock in this formation, have provided all conditions needed for hydrocarbon accumulation. A rapid sea level fall in ealry Albian initiated the deposition of Burgan clastic reservoirs over the Shuaiba Carbonates. The lower Burgan Formation was deposited in a lowstand systems tract represented by massive sandstone reservoirs. High frequency sealevel changes have resulted in deposition of shoreface sands and extensive marine shales within an overall fluvial setting. The middle part Burgan was deposited in a transgressive systems tract. The upper part witnessed a relative sealevel fall in a lowstand systems tract with deposition of sand prone facies in estuarine channels. The clastic cycle was terminated by initiation of Mauddud carbonate sedimentations in transgressive systems tract. A combined effect of allocyclic nesting of sequence stratigraphic packages and autocyclic ramp profile were the primary factors controlling the lithofacies association. This Formation has been informally subdivided into: Lower Interval (C) mainly shaly sands, middle Interval (B) clean sands “main reservoir” and upper Interval (A) interbedded shale & sands. Petrographic analysis shows that the reservoir consists of quartz-rich sands, (typically>70%) and feldspar poor (mainly <5%). Nine authigenetic minerals in the Burgan sands have been identified: quartz, calcite, siderite, pyrite, glauconite along with four groups of the clay minerals. XRD analysis of clay fraction indicates the presence of four clay mineral groups in the Burgan reservoirs : kaolin, illite , chlorite and expandible- lattice mixed –layer, illite/ smectite.
[1] نظام وفا، س.، رضایی، م ر،. موسوی حرمی، ر،. برگریزان، م،. چهرازی،ع،. ارزیابی پارامتر های مخزنی سازند بورگان در یکی از میدان های نفتی جنوب باختری ایران. علوم زمین. تابستان 1387 سال هفدهم، شماره 68،.
[2]سلیمانی، محمد. رعیت دوست، سعیده، 1392 مطالعه جامع لایه های شیلی سازند بورگان با نگرش به مسئله پایداری دیواره چاه سلیمتنی مجله علمی- پژوهشی زمین شناسی نفت ایران ، سال سوم شماره 6 پاییز و زمستان 1392
[3]توکلی، و نادری خ . .، نیک نژاد قمصری، م. 1395. نهشته های اهن اائیدی سازند کژدمی در بخش مرکزی خلیج فارس : محیط رسوبی و تغییرات سطح اب دریا پژوهش هاي‌چينه نگاري و‌رسوب شناسي. سال سی و دوم، 62، 25-38.
[4] JAMES, G.A., AND WYND, J. G., 1965,Stratigraphycal nomenclature of Iranian Oil Consortium agreement area; Americam Association of Petroleum Geology Bulletin, v.45, p. 2182-2245.
[5] NAMIKCAGATAY, M., S., AL-SAIYED, I., CARRIGAN, W.J., 1995. Diagenesis of the Safanniya sandstone member (Mid-cretaceous) in Saudi Arabia. Sedimentary Geology j.,pp: 221-239.
[6] ADSANI, M 1967. The North Kuwait oil fields. Sixth Arab Petroleum Congress, pp: 6-39.
[7] AL-EIDAN, A.J.,2001.Upper Burgan reservoir description, Northen Kuwait: Impact on reservoir development. GeoRarbia j., vol: 6,pp;179-208.
[8] GOODALL, I.N., CROSS AND D. PAYNE., 1996. Reservoir of the Mauddud Formation in Raudhatain and Sabiriyah field North Kuwait. Un published Badley Ashton Report 970107 for Kuwait Oil Company.
[9] AL- FARES , A. A., BOUMAN, M., AND JEANS, P., 1998. A new look at the Middle to Lower Cretaceaus stratigraphy, offshore Kuwait, Persian Gulf. GeoArabia, 3, 543-560.
[10] AL-EIDIAN, A.J., WETHINGTON. W.B. AND DAVIES, 2001., Upper Burgan Reservoir Distribution, Northern Kuwait: Impact on Reservoir Development. GeoArabia, V 6, 179-208.
[11] NEZAMVAFAE, S., REZAEE,.M., MOUSSAVI-HARAMI, R., BARGRIZAN, M., CHEHRAZI. A., 2008. Evaluation of Reservoir Parameters for Burgan Formation in One of the Iranian Southwest Oil Field. Geosciences, v . No.68, Summer 2008.
[12] BRAHIMI, D., AMINI, A., SOLGI, A., HAJIKAZEMI., E. An Integrated Appraisal ofBurgan Reservoir in Soroosh Oil Field, Using Petrographic and Petrophysical Approaches Open Journal of Geology, 2016, 6, 1013-1031 http://www.scirp.org/journal/ojg ISSN Online:
[13] KORDI., M & BASHARI, ALIREZA., 2001 The Burgan Reservoir Distribution, Northern part of the Persian Gulf, (The 11th Oil, Gas and Petrochemical Congress Oct 2001, Tehran, Iran.
[14] KORDI, M., BASHARI, A., 2003 Clay mineralogy of the Kazkdumi Shale, an approach to investigation of Formation Damage of Burgan sands, in the Persian Gulf., Exploration Journal of NIOC, V. 5, pp. 16-17.
[15] BASHARI, A., 1998., Diagenesis and reservoir development of sandstone in the Triassic Rewan group, Bowen Basin, Australia. ( Journal of Petroleum Geology, V.21, (4) pp.445-465).
[16] BASHARI, ALIREZA., 2000. Petrography and clay mineralogy of Volcanoclastic Sandstones in the Rewan Group, Southern, Bowen Basin, Australia, (Journal of Petroleum Geoscience, Vol.6, pp.151-163).
[17] BORDENAVE, ML., 2000. Zagross Domain f Iran hold exploration, EOR opportunities. (Oil & Gas J., Vol: 98, P: 36-38).
[18] BASHARI, A., 2008., Thermal History Reconstruction in the Soroosh and the Nowrooz Field, the Persian Gulf, Based on Apatite Fission Track Analysis and Vitrinite Reflection data , ( Journal of Petroleum Geology, V.31, no2 pp.153-165).
[19] Kamali, M.R., Bashari, A., Sobhi, G. and Mahmoudian, H. (2012) Distribution and Type of Organic Matter in Cretaceous to Tertiary Source Rocks in Soroosh and Nowrooz Fields, Persian Gulf. (Geopersia. 2, 13-25).