بررسی حوادث زیستی قاعده های زمانی کنیاسین و سانتونین سازند سورگاه،چاه ماله کوه و سرکان، جنوب باختری خرم آباد
محورهای موضوعی : شاخه های دیگر علوم زمین در ارتباط با زمین شناسی نفتمحمد حدادی 1 , میثم شفیعی اردستانی 2 , محمد وحیدی نیا 3 * , محمد قرایی 4
1 - دانشگاه فردوسی مشهد
2 - دانشگاه فردوسی مشهد
3 - دانشگاه فردوسی مشهد
4 - دانشگاه فردوسی مشهد
کلید واژه: حوضه رسوبی زاگرس سازند سورگاه فرامینیفرهای پلانکتونیک حوادث زیستی مرز زماني تورونين- كنياسين ,
چکیده مقاله :
در اين مطالعه سازند سورگاه در چاه ماله کوه وسرکان ، در جنوب باختری خرم آباد بر اساس مدل های حوادث زیستی مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. سازند سورگاه در چاه شماره یک ماله کوه و سرکان به ترتیب 82 و 46 متر ضخامت دارد و از پایین بر روی آهک های سروک و از بالا نیز سازندآهکی ایلام بر روی سازند سورگاه قرارگرفته است. لیتولوژی غالب در دو چاه مذکور از شیل ، شیل آهکی با میان لایه هایی از سنگ آهک به همراه گلاکونیت و پیریت تشکیل شده است. در این دو برش دو مرز زماني تورونين-كنياسين و كنياسين-سانتونين در داخل زون زيستي Dicarinella concavata Interval Zone شناسايي گرديد كه بر اساس Lo گونه روزن دار شناورHeterohelix moremani و FODs گونه هاي روزن دار شناور Dicarinella primitiva و Dicarinella concavata مرز زماني تورونين- كنياسين تعیین شده است . در نهايت بر اساس LODs گونه هايي از روزن داران شناور به نام هاي Dicarinella primitiva و Marginotruncana marginata مرز زماني كنياسين-سانتونين در سازند مورد مطالعه ثبت گردید.
In this study Surgah Formation at Maleh-Kuh and Sarkan section in south west of Khoram Abad have been studied based on bio-event models. Surgah Formation at Sarkan well no.1and Maleh-Kuh has 46 and 82-meter thickness respectively and was placed on the Sarvak Formation and under the Ilam Formation. In this study Surgah Formation were composed of shale, limy shale with glauconite and pyrite. In this section two Turonian-Coniacian and Coniacian-Santonian boundaries were recognized in Dicarinella concavata Interval Zone. Based of Heterohelix moremani and FODs Dicarinella concavata and Dicarinella primitiva were detected Turonian-Coniacian boundary. Finally based on LoDs Dicarinella primitiva and Marginotruncana marginata were distinguished Coniacian - Santonian boundary in this section.
[1] آزادبخت. س.،مجیدی فرد.م.، بابازاده. ا.،1393، سنگ چینه شناسی و زیست چینه شناسی سازند سورگاه در خاور خرم‌آباد. مجله علوم زمین، تابستان، صفحه 219 - 226.
[2] حدادی.م.،وحیدی نیا.م.، 1392، زیست چینه نگاری سازند سورگاه بر مبنای روزن داران پلانکتونیک در میدان نفتی ماله کوه (چاه شماره1) و سرکان (چاه شماره 1) در منطقه پلدختر استان لرستان. مجله دیرینه شناسی،جلد دوم،شماره یک، بهار و تابستان، صفحه 37-50.
[3] حدادی،محمد، میکرو بایواستراتیگرافی، میکروفاسیس و محیط رسوبگذاری سازند سورگاه در میادین نفتی سرکان (چاه شماره1) و ماله کوه (چاه شماره 1) در منطقه پلدختر استان لرستان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد(1391).
[4] دانشیان.ج.، یونسی.ک.،معلمی.ع.،1391، نقش تغييرات سطح آب دريا در گسترش چينه شناسي روزن بران پلانكتونيك سازند سورگاه در تنگ چنارباشي – كبيركوه، ايلام. فصلنامه زمین شناسی ایران. شماره بیست و یکم. صفحه 57- 64.
[5] رازیانی.م.،1389، لیتواستراتیگرافی و بیواستراتیگرافی سازند¬های سورگاه وایلام در برش کوه شاه نخجیر و مقایسه آن با برش نمونه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی ،272صفحه.
[6] غبیشاوی.ع.،1387، چینه شناسی سازندهای سروک و ایلام در تاقدیس بنگستان و میدان پارسی. پایان نامه دکتری،دانشگاه اصفهان. 221صفحه.
[7] منجزی،ن.،1385، زیست چینه¬نگاری سازندسورگاه (مقطع تیپ) در جنوب غربی ایلام بر اساس فرامینیفرهای پلانکتونیک. پایان نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان . 95صفحه.
References [8] BABAZADEH.S.A , FRANCIS ROBASZYNSKI and MARIE DENIS COURME, 2007, New biostratigraphic data from Cretaceous planktic foraminifera in Sahlabad province, eastern Iran. Geobios, 40 (4), 445-454.
[9] Bolli, H, M.,1966, Zonation of Cretaceous to Pliocene marine sediments based on planktonic foraminifera. Boletin Informativo Asociacion Venezolana de Geologia, Minerfa y Petroleo, 9, 3-32.
[10] FARZIPOUR-SAEIN, A., YASSAGHI, A., SHERKATI, S., KOYI, H., 2009. Basin evolution of the Lurestan region in the Zagros fold-and-thrust belt, Iran. Journal of Petroleum Geology, 32, 5–19.
[11] COBBAN, W. A., WALASZCZYK, I., OBRADOVICH, J. D., & MCKINNEY, K. C., 2006, A USGS Zonal Table for the Upper Cretaceous Middle CenomanianMaastrichtian of the Western Interior of the United States Based on Ammonites, Inoceramids, and Radiometric Ages (No. 2006-1250).
[12] COCCIONI, R., & SILVA, I. P., 2015, Revised Upper Albian–Maastrichtian planktonic foraminiferal biostratigraphy and magneto-stratigraphy of the classical Tethyan Gubbio section (Italy). Newsletters on Stratigraphy, 48(1), 47-90.
[13] GALE, A.S., HANCOCK, J.M., KENNEDY, W.J., PETRIZZO, M.R., LEES, J.A., WALASZCZYK, I., WRAY, D.S., 2008, An integrated study (geochemistry, stable oxygen and carbon isotopes, nannofossils, planktonic foraminifera, inoceramid bivalves, ammonites and crinoids) of the Waxahachie Dam Spillway section, north Texas: a possible boundary stratotype for the base of the Campanian Stage: Cretaceous Research 29, 131–167.
[14] HEYDARI, E., HASSANZADEH. J., WADE, W.J., GHAZI, AM., 2003, Permian-Triassic boundary interval in the Abadeh section of Iran with implications for mass extinction, Part 1: Sedimentology. Palaeogeogr Palaeoclimatol Palaeoecol, 193, 405–423.
[15] KAUFFMAN, E.G., KENNEDY, W.J. and WOOD, C.J., 1996, The Coniacian stage and substage boundaries. Bulletin de l’Institut Royal des Sciences naturelles de Belgique, Sciences de la Terre, (Supplement), 66, 81–94.
[16] KENNEDY, W. J., WALASZCZYK, I., & COBBAN, W. A., 20006, Pueblo, Colorado, USA, candidate Global Boundary Stratotype Section and Point for the base of the Turonian Stage of the Cretaceous, and for the base of the Middle Turonian Substage, with a revision of the Inoceramidae (Bivalvia). Acta Geologica Polonica, 50(3), 295-334.
[17] KAZEMI.A., SADEGHI.A., ADABI.M., 2012, Biostratigraphy of the Surgah formation in Kuh-e-Surgah and correlation with Tang-e-Gerab (West of Iran), Arab J Geosci. 7, 655-664.
[18] LAMOLDA, M. A., 2002, An overview of the Upper Creta-ceous of the Basque-Cantabrian region. In: amolda, M. A. (compiler), Meeting on the Coniacian-Santonian Boundary. Bilbao, September 14–16, 2002. Field guide, 35–54.
[19] LAMOLDA, M.A., PAUL, C.R.C., 2007, Carbon and oxygen stable isotopes across the Coniacian/Santonian boundary at Olazagutia, northern Spain. Cretaceous Research 28 (1), 37-45.
[20] PERYT D. LAMOLDA M. A., 2010. Neoflabellinids (benthic foraminifers) from the Upper Coniacian and ower Santonian at Olazagutia, Navarra province, Spain; taxonomy and correlation potential: Cretaceous Research, 28, 30-36.
[21] PESSAGNO, E. A., 1967, Upper Cretaceous planktonic foraminifera from the Western Gulf Coastal Plain: Palaeontographica Americana, 5, 259–441.
[22] PETRIZZO, MARIA ROSE, 2007, Planktic foraminifera from the Paleocene-Eocene Thermal Maximum at Shatsky Rise, Pacific Ocean. PANGAEA, https://doi.org/10.1594/PANGAEA.672098.
[23] PETRIZZO M R, FALZONI F, PREMOLI SILVA I, 2011, Identification of the base of the lower-to-middle Campanian Globotruncana ventricosa Zone: Comments on reliability and global correlations. Cretaceous Research, 32, 387-405.
[24] POSTUMA, J., 1971, Manual of Planktonic Foraminifera. Elsevier Publishing Company. Amsterdam, 420p.
[25] PREMOLI SILVA, I., & SLITER, W. V., 1995, Cretaceous planktonic foraminiferal biostratigraphy & evolutionary trends from the Bottaccione section, Gubbio, Italy. Paleontographia Italica, 82-89 .
[26] PREMOLI SILVA, I. and VERGA, D. 2004, Practical Manual of Cretaceous Planktonic Foraminifera. In: Verga, D. and Rettori, R., (Eds.): International school on Planktonic Foraminifera., Universities of Perugia and Milano, Tipografia Pontefelcino, Perugia 283 p.
[27] ROBASZYNSKI, F., CARON, M., DUPUIS, C., AMÉDRO, F., & GONZÁLEZ DONOSO, J. M. (1990). A tentative integrated stratigraphy in the Turonian of central Tunisia: formations, zones and sequential stratigraphy in the Kalaat Senan area. Bulletin des Centres de Recherches Exploration-Production Elf-Aquitaine, 4(1), 213-384.
[28] ROBASZYNSKI, F., CARON, M., 1979, Atlas de foraminife`rs planctoniques du Cre´tace´ moyen (Mer Boreale et Tethys), premie`re partie. Cahiers de Micropaleontologie 1, (1–185 p.).
[29] Robaszynski, F., & Caron, M, 1995, Foraminifers planktonique du cretace: Bulletine Society Geological of France, 166, 681-698.
[30] SARI, B., 2006. Upper Cretaceous planktonic foraminiferal biosteratigraphy of the beydag lary autochthonin the korkuteli area, western, Taurides Turkey: Journal of Foraminiferal Research, 36(3), 241-261.
[31] SHAFIEE ARDESTANI, M., VAHIDINIA, M., & YOUSSEFoussef Ali 2011. M.Biostratigraphy and foraminiferal bioevent of the Abderaz Formation (Middle Turonian – Lower Campanian) in Kopeh-Dagh sedimentary basin, northeastern Iran. Egyptian jurnal of paleontology, 11, 1-16.
[32] SIGAL, J., 1977, Essaide zonation du cretace mediteeraeen an aide des foraminifers planctoniques Geologie Mediterraeenne 4, 99-108.
[33] TUR, N.a., SMIRNOV, J.P. and HUBER, B, 2001, Late albian – Coniacian planktic foraminifera and biostratigraphy of the northeastern Caucasus: Cretaceous Research, 22, 719– 734.
[34] VAN HINTE, J.E.1976: A Cretaceous time scale. Bull.Am. Assoc Petrol.Geol., 60, 498-516.
[35] WALASZCZYK, I., WOOD, C. J., LEES, J. A., PERYT, D., VOIGT, S., & WIESE, F., 2010, The Salzgitter-Salder Quarry (Lower Saxony, Germany) and Słupia Nadbrzeżna river cliff section (central Poland): a proposed candidate composite Global Boundary Stratotype Section and Point for the Coniacian Stage (Upper Cretaceous). Acta Geologica Polonica, 60(4), 445-477.
[36] WALASZCZYK, I. & WOOD, C.J., 2000, Inoceramid bivalves at the Turonian/Coniacian boundary: biostratigraphy, events and diversity trends. Acta Geologica Polonica, 50 (4), 421-430.
[37] WIESE, F. and KREGER, B., 2010, Evidence for a shallowing event in the Upper Turonian (Cretaceous) Mytiloides scupini Zone of northern Germany. Acta Geologica Polonica, 48(3), 265-284.
[38] WOOD, C.J., ERNST, G. and RASEMANN, G. 1984: The Turonian-Coniacian stage boundary in Lower Saxony (Germany) and adjacent areas: The Salzgitter-Salder Quarry as a proposed international standard section. Bulletin of Geological Society of Denmark, 33(1-2), 225-238.
[39] WOOD, C.J., WALASZCZYK, I., MORTIMORE, R.N. and WOODS, M.A., 2004, New observations on the inoceramid biostratigraphy of the higher part of the Upper Turonian and the Turonian – Coniacian boundary transition in Poland, Germany and the UK. Acta Geologica Polonica, 54, 541–549.
[40] YOUNG, J.R., WADE, B.S., & HUBER B.T. (eds) pforams@mikrotax website. 21 Apr. 2017. URL: http://www.mikrotax.org/pforams.