بررسی تغییرات فشارهای ساکن و کارایی پروژه تزریق گاز در مخزن آسماری –پابده یکی از میادین جنوب غرب ایران با استفاده از نرم¬افزار ArcGIS
محورهای موضوعی : زمین شناسی نفتسید احسان ابراهیمی 1 , بهمن سلیمانی 2 *
1 - گروه زمین شناسی نفت و حوضه های رسوبی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
2 - استاد گروه زمين¬شناسي نفت و حوضه¬هاي رسوبي، دانشگاه شهيد چمران اهواز ،اهواز، ایران
کلید واژه: مخزن آسماری, بازیافت نفت, نقشه هیدرودینامیک, تزریق گاز, مکانیزم رانش, نرم افزار ArcGIS ,
چکیده مقاله :
یکی از مهمترین ویژگیهای مخزنی، فشار سیالات هیدروکربوری است که نقش بسیار مهمی در تولید روزانه و میزان بازیافت نهایی هیدروکربنها دارد. از اینرو اطلاع از تغییرات فشار هر میدان در طول زمان در مدیریت و توسعه مخزن اهمیت بسزایی دارد. در مطالعه کنونی از دادههای زیرسطحی مخزن آسماری-پابده در 30 حلقه چاه یکی از میادین نفتی جنوب غرب استفاده گردید. در این تحقيق دادههای زمینشناسی؛ پارامترهای پتروفیزیکی؛ سطوح تماس سیالات؛ تاریخچه تولید از مخزن؛ نقشههای هیدرودینامیکی؛ و نسبت گاز به نفت تولیدی (GOR) در محیط نرم افزارArcGIS، مورد بررسی قرار گرفت.
با استفاده از نرمافزار ArcGIS فشار نفت در سطح میدان و در طول زمان برای سالهای مختلف شامل دوره قبل و بعد از پروژه تزریق گاز، مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که مخزن کربناته این میدان، دارای شکستگی فراوان است و با توجه به میزان شکستگیها، گسترش آنها و نیز تخلخل و تراوایی، نقاط مختلف میدان دارای ارتباط سیالی بسیار خوبی با هم بوده و فشار سیالات در کل میدان تقریبا یکنواخت و تغییرات جزیی دارد. با توجه به مکانیزم رانش طبیعی میدان، افت فشار حاصل از تولید شدید بوده اما کارایی پروژه تزریق گاز در آن موفقیتآمیز بوده به نحوی که در حفظ فشار و افزایش بازیافت نفت بسیار موثر عمل نموده است. نیروی هیدرودینامیک مهمترین عامل مکانیسم جابجایی سیال برای استحصال هیدروکربن بوده و از مکانیسمهای موثر با فاکتور بازیابی (Recovery Factor) بالاست. این نوع مطالعات میتواند ابزار مفید و قدرتمندی برای مدیریت تولید و توسعه و کنترل برداشت مخازن نفت و گاز باشد.
One of the most important characteristics of a reservoir is the pressure of hydrocarbon fluids, which plays a very important role in the daily production and the final recovery rate of hydrocarbons. Therefore, knowing the pressure changes of each field over time is very important in the management and development of the reservoir. In the present study, the subsurface data of Asmari-Pabdeh reservoir in 30 wells of one of the oil fields in the southwest were used. In this research, geological data; Petrophysical parameters; fluid contact surfaces; production history from the reservoir; drawing hydrodynamic maps; And the ratio of gas to oil production (GOR) was investigated in the ArcGIS software environment.
Using ArcGIS 9.2 software, the oil pressure on the surface of the field and over time for different years, including the period before and after the gas injection project, was investigated and it was concluded that the carbonate reservoir of this field has many fractures and with Paying attention to the amount of fractures, their expansion as well as porosity and permeability, different parts of the field have a very good fluid connection with each other, fluid pressure in the whole field is almost uniform and has minor changes. Due to the natural drift mechanism of the field, the pressure drop resulting from the production was severe, but the efficiency of the gas injection project was successful in a way that it has been very effective in maintaining the pressure and increasing oil recovery. Hydrodynamic force is the most important factor in the fluid displacement mechanism for hydrocarbon production and is one of the effective mechanisms with a high recovery factor. This type of studies can be a useful and powerful tool for managing the production and development and control of extraction of oil and gas reservoirs.
[1]رضایی،م.ر.، 1384، زمین شناسی نفت، چاپ دوم، سازمان آموزشی و انتشاراتی فرهیختگان علوی،410.
[2]عزیزی، ا.، خطیب، م.م.، و قربانی، قشقایی، ا.، 1390، تحلیل چین خوردگی مرتبط با گسلش پنهان در میدان نفتی کرنج. زمین شناسی ایران، 5(18)، 31-40. https://sid.ir/paper/129514/fa.
[3]قلاوند، ه.، شایسته، م.، سراج، م.، صنوبر لیماکشی، ع.، 1384، مطالعه هیدرودینامیک و هیدروشیمی سازند آسماری در ناحیه فروافتادگی دزفول، 128 صفحه.
[4]گروه مطالعات، 1356، مطالعه جامع زمین شناسی مخز ن آسماری میدان کرنج، گزارش شماره پ- گزارش شماره پ – 3365)، شرکت ملی نفت ایران، مناطق نفت خیز جنوب، اداره کل زمین شناسی گسترشی اهواز.
[5]گروه مطالعات، 1375، مطالعه جامع زمین شناسی مخز ن آسماری میدان کرنج، گزارش شماره پ-4621، شرکت ملی نفت ایران، مناطق نفت خیز جنوب، اداره کل زمین شناسی گسترشی اهواز.
[6]گروه مطالعاتی، 1382، مطالعه جامع میدان، اداره مطالعات مهندسی مخزن، مناطق نفتخیز جنوب.
[7]مطیعی،ه.، 1374، زمین شناسی نفت زاگرس 1و2، سازمان زمین شناسی کشور، 1009.
[8]وطن دوست، م.، فقیه، ع.، عظیم زاده، ه.م.، 1397، مدلسازی دو بعدی سیستم های نفتی در میادین کرنج، پرنج، پارسی (فروافتادگی دزفول جنوبی)، چهارمین همایش انجمن رسوب شناسی ایران با تاکید بر مخازن هیدروکربنی، 2-3 آبانماه 97، 9صفحه.
[9]ABDALLA, A., 2018, The Application of GIS in Petroleum Geology. Conference: Petroleum Refinery 2018At: Abu Dhabi, UAE.
[10]ADAMSON, G., CRICK, M., B., GURPINAR, O., HARDIMAN, J., PONTING, D., 1996, Simulation throughout the life reservoir. Oilfield Review, 8 (2), 16-27.
[11]AKBARI AGHDAM, K. AND GHORASHI, S.S., 2017, Critical parameters affecting water alternating gas (WAG) injection in an Iranian fractured reservoir. Journal of Petroleum Science and Technology, 7(3), 03-14.
[12]ASAVIN, A.M., 2001, GIS methodic and new database for magmatic rocks. Application for Atlantic Oceanic Magmatism. American Geophysical Union, Fall Meeting 2001, abstract id. OS11B-0370.
[13]Baardsen, H., Nilsen, V., and Hove, A.O., 1990, quality control of water floods on heterogeneses core samples …computer tomography, Advances in core evaluation: Accuracy and precision in reserves estimation cist soc.core.aanal.Europe core anal. Symp./p.347-363.
[14]BADEA, M., NEDELCU, E., POP, M., 2009, GIS aids petroleum exploration and Reservoir analysis in Romania. ESRI Arck watch 2009, 3p.
[15]BAKER, R.O., YARRANTON, H.W., JENSEN, J.L., 2015, 8-Special core analysis—rock–fluid interactions. 239-295. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-801811-8.00008-0 in: Practical Reservoir Engineering and Characterization, Gulf Professional Publishing, 521p.
[16]BARRELL, K. A., 2000, GIS: The exploration and exploitation tool, in T. C. Coburn and J. M. Yarus, eds., Geographic information systems in petroleum exploration and development. AAPG Computer Applications in Geology, No. 4, p. 237–248.
[17]BOUILLÉ, F., 1997, The Use of G.I.S. in petroleum industry for oil exploration and production. In: Bardinet, C., Royer, JJ. (eds) Geosciences and Water Resources: Environmental data modeling. Data and knowledge in a changing world. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-60627-4_25.
[18]BUELT, J., WELLACCE, C., ANDERSON, T., and CEPEDA, M., 2008, Novel approach to mapping helps DOE research oil field, petroleum GIS prospects. ESRI-,8p.(www.esri.com/myesrinews).
[19]CRAFT, B.C., and HAWKINS, M.F., 1991, Applied petroleum reservoir engineering,2nd ed, Prentice Hall, 425P.
[20]CULLICK, A.S., and HAZLETT, R.D., 1991, Oil recovery process for use in fractured reservoir. Mobil oil corp., E 21 B-043, 22, E21B-P49100, 11P.
[21]DEHBANZADEH, S.S., ASADI, A.M., YAZDJERDI, K., AHMADI, V., & AZADMANESH, M., 2023, Analysis of Fractures in the Reservoir Rocks of the Karanj Oil Field in Southwest Iran. Solid Fuel Chem. 57, 519–537. https://doi.org/10.3103/S0361521923080025.
[22]FAROUG ALI, S.M., and THOMAS, S., 1994, Field experience with chemical oil recovery methods.45th Annncim Petrol Soc. Et. Al. Tech, MTG. V.1.1 Cim No.99-0.3, 8pp.
[23]FAYYAZ, Z., IQBAL, J., MEHBOOB, A., SABIR, M. AND JABBAR, A., 2016, Structural Investigation for Locating Petroleum Reservoirs Using Geoinformatics in Meyal, Potwar Region, Pakistan. International Journal of Geosciences, 7, 1345-1355. doi: 10.4236/ijg.2016.711098.
[24]GHOSH, S., JOSHI, D., KIRAN, R., AGRAWAL, M., CHAKRABORTY, S.S., YADAV, R., KUMAR, A., 2023, A review of reservoir oil-water transition zone characterization and potential recovery methods. Geopersia, 13 (2),323-336. DOI: 10.22059/GEOPE.2023.350783.648689.
[25]KHALILI, A., VAZIRI-MOGHADDAM, H., ARIAN, M., and SEYRAFIAN, A., 2021, Carbonate platform evolution of the Asmari Formation in the east of Dezful Embayment, Zagros Basin, SW Iran. Journal of African Earth Sciences, 181, 104229. doi:10.1016/j.jafrearsci.2021.104.
[26]LLOYD, C.J., 1995, Managing Hydrocarbon injection at Judy Creek. J. Can. Petrol. Technol. 34 (2), 36-43. [27]LOVELY, N., FRIED, C., AND BOZEMAN, W., 2010, Early development cost scoping analysis using GIS, pug2010.
[28]MCLAY, K., MUGGLI, R., MAZRUI, S., 2003, ArcGis in the oil and gas exploration workflow petroleum development Oman. 23rd annual ESRI International user conference, SanDiego.
[29]MOORE, W.R., ZEE MA, Y., PIRIE, I., ZHANG, Y., 2016, Chapter 15 - Tight Gas Sandstone Reservoirs, Part 2: Petrophysical Analysis and Reservoir Modeling. 429-448. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-802238-2.00015-8. In: Zeema, Y., and Holditch, S.A. (edt): Unconventional Oil and Gas Resources Handbook: Evaluation and development, Elsevier Inc. 536p.
[30]MURPHY, P.K., AND WHEELER, A.J., 2016, A GIS-Based application of drainage basin analysis and geomorphometry in the submarine environment: The Gollum Canyon System, Northeast Atlantic, Chapter3, 30p. In: Bartlett, D., Celliers, L., (edt.), Geoinformatics for Marine and Coastal Management, 444p.
[31]NAYLOR, M.A., AND SPRING, L.Y., 2001, Exploration strategy development and performance management: a portfolio-based approach. GeoArabia, 6 (4), 553-570. DOI: 10.2113/geoarabia0604553.
[32]PATEL, R.S., BATYCKY, J. P., AND LAI, F., 1996 Oil re-injection: A maturing technology. Paper presented at the Annual Technical Meeting, Calgary, Alberta, June 1996. PETSOC-96-99. https://doi.org/10.2118/96-99.
[33]QING, C.H.G., AND HERIPRACOYO, S., 2019, Oil & Gas industry mapping analysis with GIS approach: A Literature Review. Conference: 2019 7th International Conference on Cyber and IT Service Management (CITSM). DOI: 10.1109/CITSM47753.2019.8965340.
[34]RAFIQUL ISLAM, M., 2014, Overview of Reservoir Simulation of Unconventional Reservoirs, Chapter 7. in Unconventional Gas Reservoirs: Evaluation, Appraisal, and Development. Gulf Professional Publishing, 620p.
[35]RAN, Q., REN, D., WANG, Q., 2018, Chapter 1-Overview, In: Development dynamic description and forecast model of volcanic gas reservoirs. Gulf Professional Publishing, 1078p.
[36]ROGERS, J.D. GRIGG, R.B., 2000, A literature analysis of the WAG injectivity abnormalities in the CO2 process. SPE/DOE Improved Oil Recovery symposium, Tulsa, USA.
[37]SHAHEEN, M., SHAHBAZ, M., UR REHMAN, Z., SARSHAR AURANGZEB, M., 2010, Issues in interacting with GIS In hydrocarbon exploration industry. Journal of American Science, 6(7), 262-271.
[38]SHERKATI, S., and LETOUZEY, J., 2004, Variation of structural style and basin evolutionin in the central Zagros Izeh zone and Dezful Embayment, Iran. Marine and Petroleum Geology, 21, 535–554.
[39]VATANDOUST, M., FAGHIH, A., BURBERRY, C. M., & SHAFIEI, G., 2020, Structural style, and kinematic analysis of folding in the southern Dezful Embayment oilfields, SW Iran. Journal of Structural Geology, 103989. doi:10.1016/j.jsg.2020.103989.
[40]WEI, L., and YAN, Q., 2010, The application of GIS technology in the petroleum exploration. The 2nd Conference on Environmental Science and Information Application Technology. DOI: 10.1109/ESIAT.2010.5567344.
[41]WYLAND, J., and WRITER, E., 2009, Enhanced oil recovery revives petroleum field and reduces greenhouse gas emission. ArcWatch, Saltcreek.
[42]XU, X., SHAO, Y., FU, J., SUN, Z., XU, X., 2013, The Application of GIS in the digital oilfield construction. Proceedings of the 2nd International Conference on Computer Science and Electronics Engineering (ICCSEE 2013), 4p.