پیش بینی و بررسی اختصاصات مخزن با استفاده از مدل زمین آمار، مطالعه موردی: مخزن بنگستانی میدان زیلایی، جنوب¬غرب ایران
محورهای موضوعی : زمین شناسی نفتسمیه خرم آبادی 1 , بهمن سلیمانی 2 * , حسین شیخ زاده 3
1 - گروه زمین شناسی، واحد مرکز تحقیقات دانشگاه آزاد تهران
2 - استاد گروه زمین شناسی نفت و حوضه های رسوبی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - كارشناس ارشد مناطق نفتخیز جنوب، اهواز
کلید واژه: میدان زیلایی, اختصاصات مخزنی, مخزن بنگستان, مدل زمین آمار,
چکیده مقاله :
مدل زمین آمار ابزار مفیدی برای پیش بینی پتانسیل نفتی مخازن محسوب می شود. در مطالعه کنونی سعی بر این است که ضمن مروری بر اهمیت مدل زمین آمار در توصیف مخزن، تغییرات پارامترهای پتروفیزیکی مخزن بنگستانی میدان زیلایی را علیرغم تعداد محدود چاه¬های حفاری شده، مدل سازی و مورد بررسی قرار گیرد. این مخزن کربناته از سازندهای ایلام، سورگاه و سروک تشکیل شده و به هشت زون تقسیم گردید. در فرایند مدل¬سازی، اطلاعات مورد نیاز جهت مدل سه بعدی شامل تفاسیر ژئوفیزیکی، اطلاعات توصیف چاه، و نقشه¬های دو بعدی همراه با کنترل کیفی آنها در نرم افزار RMS وارد گردید. تهیه مدل ساختمانی بر اساس سطوح سر سازندها و عمق ورود چاه¬ها به آنها صورت گرفت. این داده¬ها به طور غیر مستقیم و یا مستقیم در نرم افزار موجود با قابلیت گرید بندی بالا جهت ایجاد سطوح استفاده گردید. نقشه همتراز عمقی سر سازند ایلام به عنوان سطح تفسیری، رقومی سازی و به عنوان نقشه کنتوری پایه در نظر گرفته شد. نقشه¬های هم تراز عمقی سایر زون¬ها نیز تهیه شد. پیش بینی الگوی توزیع تغییرات اختصاصات پتروفیزیکی مخزن با تکیه به روش¬های زمین آمار، نقشه¬های میانگین تخلخل، و اشباع آب تهیه شد. با توجه به نتایج حاصل از مدل سازی آشکار گردید که میدان زیلایی دارای پیچیدگی ساختاری بوده، ناهمگنی مخزن را موجب شده و ریسک پیش بینی رفتار مخزن را بالا برده است. مقایسه زون¬های مخزنی نشان داد که زون 3 دارای پتانسیل هیدروکربوری بهتری نسبت به سایر زون ها می¬باشد. یکی از عوامل مؤثر در بهبود کیفیت مخزنی آن، فرایند دولومیتیزاسیون است. بر اساس تغییرات مقادیر توزیعی اشباع آب و تخلخل خصوصیات مخزنی ازجنوب شرق به طرف شمال غرب میدان بهبود می¬یابد.
The geostatistical model is considered as a useful tool for predicting the oil potential of reservoirs. In the present study, an attempt is made to review the importance of the geostatistical model in the reservoir characteristics, to model and examine the changes in the petrophysical parameters of the Bangestan reservoir in the Ziloi field despite the limited number of boreholes. This carbonate reservoir consists of Ilam, Surgah and Sarvak formations and was divided into eight zones. In the modeling process, the information required for the 3D model, including geophysical interpretations, well description information, and 2D maps along with their quality control (QC), were entered into the RMS software. The construction model was prepared based on the top levels of the structures and the depth information of the wells entering the reservoir. These data were used indirectly or directly in software with high grading capability to create levels. The depth level map of the top of Ilam Formation was entered into the model as an interpretation level, digitalization and as a base contour map. Isochore maps of other zones were prepared using the depths of wells entering different parts of the reservoir. The prediction of the distribution pattern of changes in the petrophysical features of the reservoir was prepared based on geostatistical methods, average porosity maps, and water saturation. According to the results of the modeling, it was revealed that the Ziloi field has a structural complexity, caused the heterogeneity of the reservoir and increased the risk of predicting the behavior of the reservoir. Comparison of reservoir zones showed that zone 3 has better hydrocarbon potential than other zones. One of the effective factors to improve its reservoir quality is the dolomitization process. Changes in the distribution values of water saturation and porosity showed that the reservoir properties improve from the southeast to the northwest of the field.
آقانباتي، س.ع.(1383) زمين شناسي ايران .سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور.606 صفحه.
- افشار حرب،ع (1380).زمين شناسي نفت، انتشارات دانشگاه پيام نور،178 صفحه.
_ شیخ زاده،ح. (1389).مطالعه زمین شناسی و تهیه مدل سه بعدی مخزن خامی میدان مارون،گزارش شماره م_ 6911، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب ایران
- پيرامون،ا، بهمني،د،(1377).مطالعه مخزن بنگستان ميدان زيلايي،گزارش شماره پ_4775،شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب ايران
- خسرو تهراني،خ.(1376). کلياتي درباره چينه شناسي ايران و مقاطع تيپ تشکيلات،انتشارات دانشگاه تهران.
- درويش زاده،ع.(1370).زمين شناسي ايران،نشر دانش امروز،901 صفحه.
- رضايي،م.(1380)زمين شناسي نفت،تهران،علوي.470 صفحه.
-قرباني قشقايي،ا.(1385).مطالعه زمين شناسي مخزن بنگستان ميدان زيلايي،گزارش شماره پ-5777،شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب ايران.
- قلاوند،ه.(1379).ارزيابي سازندهاي نفت دار،ويژه دانشجويان کارشناسي ارشد،دانشگاه شهيد چمران اهواز
- قنواتي،ک،حق پرست،ق.(1385).مطالعه جامع مخزن بنگستان ميذان منصوري، فاز تعيين مشخصات مخزن،شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب ايران.
- مطيعي،ه.(1372).زمين شناسي ايران،چينه شناسي زاگرس،زير نظر عبدالله هوشمند زاده،تهران،سازمان زمين شناسي کشور.
موازی،غ.، زیدونی،م.، پورقاسم، ب.، 1383، مطالعه مخزن بنگستان میدان زیلایی به روشهای محاسبات حجمی، شبیه سازی سیال، موازنه مواد. گزارش داخلی مناطق نفت خیز جنوب-گ پ-5599
- نورالديني،م.ع.(1363).مطالعه مقدماتي زمين شناسي مخزن بنگستان ميدان زيلويي،گزارش شماره پ-3893،شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب ايران.
Adames, T. D. & Bourgeois, F., 1969, the Asmari Formation of Lurestan and Khuzestan Proviences. I.O.O.C Report, No. 1154(unpublished).
Alavi, M., 1999, tectonic of Zagros orogenic belt of Iran: New data and interpretation, Tectono physics, V. 229, p. 211-238
Armstong, M., 1998, Basic Linear Geostatistics. P. 153.
Deraisme, J ., Allen, O., and Renard, D., 2000, Multi-layer reservoir modeling, www.Geovariances. Com /technical refrences –oil-gas ar0018.htm
Deutsch, C ., and A. Journal, 1998, GSLIB: Geostatistical Software Library and User’s Guide, 2d ed: New York, Oxford University Press, 369 p.
Deutsch, C.V, 2002, Geostatistical reservoir modeling, Oxford Univeasity Press, 367p.
Fernandez, O., Munoz, J.A., Arbues, P., Falivene, O., and Marzo, M., 2004, Three dimensional reconstruction of geological surfaces: AN example of growth strata and turbidite systems from the Ainsa Basin (Pyrenees, Spain) AAPG Bull., v.88, P. 1049-1068.
Haldorsen, H., and Damsleth, E., 1990, stochastic modeling: Journal of Petroleum Technology, P. 404_412.
Hauge, R., Syversveen, A.R., and MacDonald, 2003, Modeling facies bodies and petrophysical trends in turbidite reservoir, SPE 84053, 7P.
Haynes, S.J., and McQuilan,H., 1974, Evolution of the Zagros structure zone, southern Iran.Geol. Soc. Am . Bull., v.85, p.739-744.
Kellker, M. and Perez, G., 2002, Applied geostatistics for reservoir characterization, Society of Petroleum Engineers Inc., 264p.
Labourdette, R., Poncet, J., Seguin, J., Temple, F., Heger, J. and Irving, A., 2006.Three –dimensional modeling of stacked turbidite channels in West Africa: impact on dynamic reservoir simulation. Petroleum Geoscince, v.12, p. 335-345.
Lamarche. J., Wenderoth, M.S., 2005, 3D Structural model of the Polish basin. Tectonophysics, v. 397, 73-91.
Li, H., and White, C.D., 2003, Geostatical shale models for a deltaic reservoir analog from 3D GPR data to 3D flow modeling, AAPG Annual Convention Salt Lake City, Utah, May 11-14, 6P.
Louks, R.G., Mescher, P.k. and McMechan, G.A., 2004, Three dimensional architecture of a coalesced paleocave system in the Lower Ordovician Ellenberger Group, central Texas, AAPG Bull., V.88, pp.545-564.
Mitra, S., and Leslie, W., 2003, Three dimensional structural model of the Rhourde el Baguel field, Algeria, AAPG Bull., v. 87, no.2, P.231-250.
Roxar software solution, 2003, RMS user guide release 7.0
Srivastava, R.M., 1994, An overview of stochastic methods for reservoir characterization. In: Stochastic modeling and geostatics: Principles, methods and case studies. Edit. by Jeffery M. Yarus, and Richard L. Chambers, AAPG Computer application in geology , NO.3, Publ. By AAPG, Tulsa, Oklahoma, USA, 379P.
Strebelle, S., and Journel, A., 2001, Reservoir modeling using multiple point statistics: Presented at the Society of Petroleum Engineers Annual Technical Conferences and Exhibition, SPE Paper 71324, 10p.
Wynd, J.G., 1965, Biofacies of the Iranian oil consortium agreement area IOOC. Report NO. 1082 (unpubl.).
www.ngdir.com
www.geosci.usyd.com