مدلسازی هرزروی گل حفاری و تعیین نقاط بحرانی و مناسب جهت حفاری چاه¬های جدید در مخزن سروک میدان آزادگان
محورهای موضوعی : زمین شناسی نفتبهمن سلیمانی 1 * , عباس اسماعیلی 2 , احسان لرکی 3
1 - دانشگاه شهیدچمران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد امیدیه
3 - دانشگاه ازاد واحد تهران
کلید واژه: میدان نفتی آزادگان, سازند سروک, ریسک حفاری, الگوی هرزروی, نرم افزار GS+ ,
چکیده مقاله :
هرزروﯼ ﮔﻞ ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ متداول در ﺣﻴﻦ ﺣﻔﺎرﯼ ﺳﺎزﻧﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی پدیده هرزروی سازند سروک (با سن سنومانین) در میدان آزادگان بعنوان مهمترین سازند مخزنی غنی از هیدروکربور و تهیه مدل آن در محیط نرم افزار GS+ است. این سازند متشکل از توالی ضخیمی از سنگ آهک و میان لایه هایی از سنگ آهک رسی بوده و بر اساس مشخصه های پتروفیزیکی به 7 زون تقسیم شده است. برای این منظور ویژگی هایی از قبیل وزن گل حفاری، فشار پمپ، هرزروی و عمق هرزروی 9 حلقه چاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد با وجود ثابت بودن وزن گل و فشار پمپ ها، وجود شکستگی های فراوان در سنگ مخزن تاثیر گذار بوده و بیشتیرین میزان هرزروی در زون 3 و کمترین میزان هرزروی در زون 7 رخ می دهد. براساس نتایج حاصل از الگوهای داده های هرزروی بنظر می رسد گسلها، مورفولوژی محیط رسوبی (نظیر کانالهای رسوبی) نقش عمده ای در ایجاد شکستگی و یا مناطق مستعد هرزروی داشته باشند. تفاوت در الگوهای مشاهده شده هرزروی بیشتر تائید کننده جابجائی وضعیت کانالی در طول زمان در بخشهای مختلف مخزن است. به طور کلی بیشترین میزان هرزروی در یالهای شمالی و جنوبی، و در قسمت میانی میدان، هرزروی پایین است. حفاری به روش زیر تعادلی در نقاط خاص این میدان برای کاهش آسیب های ناشی از هرزروی بالای گل حفاری پیشنهاد می گردد.
Drilling mud loss is considered as one of common problems encountered during excavation. The aim of this study is to evaluate of mud loss of the Sarvak Formation (Cenomanian age) in Azadegan oil field which is known as the most important rich hydrocarbon reservoir in the Zagros region by providing the model in the environment of GS+ software. This formation consists of a thick sequence of limestone and clay limestone layers, which is divided into 7 zones based on petrophysical characteristics. For this purpose, available data such as drilling mud weight, pump pressure, mud loss, and related depths of 9 drilled wells were investigated. The results showed that despite of the operating factors including the weight of drilling mud and the pressure of the pumps were kept constant, the presence of fractures in the reservoir rocks causes to occur mud loss significantly in zone 3 while it is observed the lowest level of mud loss in zone7. Based on the results of mud lost data patterns, faults, sedimentary environments morphology (such as sedimentary channels) seem to play major roles in creating fractures or areas susceptible to mud loss. The difference in observed patterns of mud loss is more likely to confirm the relocation of channel status over the time in different parts of the reservoir. In general, the highest rate of mud loss was detected in the northern and southern edges while the lowest rate was happened in the middle part of the field. It is suggested to prevent mud loss hazards in this field, underbalanced drilling method should be used.
[1]شاهوردی، ن.، 1394، محیط رسوبی، دیازنز و کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک در خلیج فارس، سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی کشور.
[2]سپه¬وند، س، 1390، گزارش تکمیلی زمین شناسی چاه شماره_10 میدان آزادگان،اداره کل زمین شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی حفاری ایران.
[3]شعبانی،ف.، بشیری،غ.، کرامتی،م.، ایزدخواه،م.،1390، ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻫﺎﻱ ﭘﺘﺮﻭﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﺨﺎﺯﻥ هیدروکربنی با استفاده از روش SGS در یکی از میادین جنوب ایران، ﻩ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ، ﭘﮋﻭﻫش نفت سال بیست و یکم .
[4]نیک طبع، م ر.،1381، گزارش تکمیلی زمین شناسی چاه شماره_5میدان آزادگان، اداره کل زمین شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی حفاری ایران.
[5]کیامرزی،س.، 1391، بررسی زون های مخزن آسماری میدان نفتی کوپال ومحاسبه میزان هرزروی و ارائه مدل هرزروی در هر زون در محیط نرم افزار Surfer. اولین کنفرانس بین المللی نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه.
[6]هنرمند،ج.، مداحی.، 1389، ارتباط رخساره های رسوبی با گسترش فرایندهای دﻳﺎژﻧﺰي و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺨﺰﻧﻲ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺮوك در ﻳﻜﻲ از ﻣﻴﺎدﻳﻦ ﺑﺰرگ نفتی اﻳﺮان، ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻲ، ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﭼﻴﻨﻪ ﻧﮕﺎري و رﺳﻮب ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺳﺎل ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﻔﺘﻢ.# # [7]بارگاهی،د.، 1390، مدلسازی سه بعدی ناحیه هرزروی گل حفاری در سازند آسماری، سی امین گرد همایی علوم زمین.
[8]یامینی،ع.، رحیمی،ت.، ناصری،ن.، یارم طاقلوسهرابی،م.، 1394، بررسی سنگ مخزن آسماری میدان نفتی بی بی حکیمه با استفاده از داده¬های هرزروی گل حفاری وشکستگی ها، کنفرانس بین اللمللی پژوهش در علوم وتکنولوژی.
Ahmed, T., 2001, Reservoir engineering Handbook, Second Edition, Gulf Professional Publishing, 1211P[9].
Alshubbar, G., Nygaard, R., Jeennakorn, M., 2018, The effect of wellbore circulation on building an LCM bridge at the fracture aperture. J. Petrol. Sci. Eng.,[10] 165 550–556.
Babakhani, M., Zehtabian, G.H., Keshtkar, A.R., and Khosravi, H., 2016, Trend of groundwater quality changes, using geostatistics, (Case Study: Ravar Plain),[11] Pollution, 2(2): 115-129.
Bordenave, M.L., Hegre, J.A., 2005, The influence of tectonics on the entrapment of oil in the Dezful embayment, Zagros fold belt. Iran. Pet Geol., v. 28 (4), p.[12] 339–68.
Datwani, A., 2012, Review of lost circulation mechanisms with the focus on loss to natural and drilling induced fractures, MSc Thesis, Dalhousie University.[13] Halifax, Nova Scotia, July 2012. 80P.
[14] Du, Y., Chen, J., Cui, Y., Xin, J., Wang, J., Li, Y.Z., Fu, X., 2016, Genetic mechanism and development of the unsteady Sarvak play of the Azadegan oil field, southwest of Iran, Pet. Sci., v. 13, p. 34-51. https://doi.org/10.1007/s12182-016-0077-6.
[15] Du, Y., Zhang, J., Zheng, S., Xin, J., Chen, J., & Li, Y.Z., 2015, The rudist buildup depositional model, reservoir architecture and development strategy of the cretaceous Sarvak formation of Southwest Iran. Petroleum, 1(1), 16–26. doi:10.1016/j .petlm. 2015.04.001
[16] Ebadati, N., 2019, Determining Reservoir Potential in the Yaran Oil Field. Environmental Energy and Economic Research 2019 3(3): 203-214. DOI 10.22097/eeer. 2019. 175916.1070.
Eghtesadi, T., Kohansal Ghadimvand, N., and Taati, F., 2010, Facies Analysis, Depositional Environments and Diagenesis of the Sarvak Formation in Azadegan Oil Field. The 1th International Applied Geological Congress, Department of Geology, Islamic Azad University - Mashad Branch, Iran, 26-28 April 2010, p.[17] 2055-2060.
Feng, Y., and Gray, K.E., 2017, Modelling lost circulation through drilling-induced fractures, SPE 187945, 19P[18] .
Ghazban, F., 2007, Petroleum geology of the Persian Gulf. Joint Publication, Tehran University Press and National Iranian Oil Company, Tehran[19] .
[20] Harris, P.M., Frost, S.H., Seiglie, G.A., Schneidermann, N., 1984. Regional unconformities and depositional cycles, Cretaceous of the Arabian Peninsula. In: Schlee, J.S. (Ed.), Interregional unconformities and hydrocarbon accumulation. American Association of Petroleum Geologists, Memoir, 36, pp. 67-80.
Hassanzadeh, A.J., Nabi-Bidhendi, M., Javaherian, A., and Pishvaiel, M. R. , 2006, Integrated seismic attributes to characterize a widely distributed carbonate[21] clastic deposit system in Khuzestan Province, SW Iran. Journal of Geophysics and Enigineering, 6, 162-171.
Lavrov, A. and Tronvoll, J. 2004. Modeling mud loss in fractured formations. Paper SPE 88700, Abu Dhabi, UAE,13-October[22] .
[23] Majidi, R., Miska, S., and Zhang, J., 2011, Fingerprint of Mud Losses into Natural and Induced Fractures, SPE European Formation Damage Conference, 7-10 June, Noordwijk, The Netherlands, 12P. https://doi.org/10.2118/143854-MS.
[24] Miller, M.L., Scorsone, J.T., Whitfill, D.L., McDonald, M., Miller, N., 2013, The development of a geopolymer-based pill as an engineered solution to lost circulation. In Proceedings of the SPE 166123, SPE Annual Technical Conference and Exhibition, New Orleans, LA, USA, 30 September–2 October 2013.
[25] Mirkamali, M.S., Shad Manaman, N., Abdollahie Fard, I., Keshavarz arajkhah, N., Khoshdel, H., and Najafabadipour, A.H., 2014, Analysis of channels using acoustic impedance and spectral decomposition within Cenomanian–Turonian reservoir in Iran. 76th EAGE Conference & Exhibition, Amsterdam RAI, The Netherlands, 16-19 June 2014. 3P.
Moazzeni, A.R., Nabaei, M., Jegarluei, S.G., 2010, Prediction of lost circulation using virtual intelligence in one of Iranian oilfields. In Proceedings of the SPE[26] 136992, Anuual International Conference and Exhibition, Calabar, Nigeria, 31 July–7 August 2010.
Pordel Shahri, M., Zabihi, S. H, 2012, A New model for determining the radius of mud loss during drilling operation in a radial fractured network, paper SPE [27] 163028.
[28] Sasaninia, N., Jahani, D., Habibnia, B., Kohansal Ghadimvand, N., 2017, Reservoir characterization and geostatistical modeling of Ilam & Sarvak formations in one of oil fields in southwest of Iran, Open Journal of Geology, 2017, 7, 789-795. DOI: 10.4236/ojg.2017.76053.
[29] Savari, S., Whitfill, D.L., Kumar, A., 2012, Resilient lost circulation material (LCM): A significant factor in effective wellbore strengthening. In Proceedings of the SPE 153154, SPE Deepwater Drilling and Completions Conference, Galveston, TX, USA, 20–21 June 2012.
[30] Zhong, H., Shen, G., Yang, P., Qiu, Z., Jin, J., and Xing, X., 2018, Mitigation of lost circulation in oil-based drilling fluids using oil absorbent polymers. Materials, 11, 2020, 20P. doi:10.3390/ma11102020.