زیست چینه نگاری، بررسی ریزرخساره¬ها و چینه نگاری سکانسی سازند آسماری (به کمک نرم افزار سیکلولاگ) در میدان نفتی قلعه نار، حوضه زاگرس
محورهای موضوعی : شاخه های دیگر علوم زمین در ارتباط با زمین شناسی نفتعادل نیسی 1 , علی غبیشاوی 2 , محمد اله کرم پوردیل 3
1 - دانشگاه فردوسی مشهد
2 - شرکت ملی نفت ایران
3 - دانشگاه اصفهان - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
کلید واژه: سازند آسماری زیست چینه نگاری ریزرخساره چینه¬, نگاری سکانسی میدان نفتی قلعه نار نرم افزار سیکلولاگ.,
چکیده مقاله :
در این پژوهش، زیست چینه نگاری، ریزرخساره ها، محیط رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند آسماری (با استفاده از نرم افزار سیکلولاگ) با تکیه بر مطالعه 580 مقطع نازک (شامل مغزه و خرده های حفاری) تهیه شده از 430 متر توالیهای برش تحت الارضی چاه شماره 2 میدان نفتی قلعه نار انجام شده است. مطالعات فسیل شناسی انجام شده به شناسایی 23 جنس و 28 گونه از روزن داران کف زی و پلانکتون منجر گردید. بر این اساس، چهار بایوزون تجمعی شناسایی و سن سازند آسماری الیگوسن (روپلین ـ شاتین) و میوسن پیشین (آکیتانین ـ بوردیگالین) در نظر گرفته شد. مطالعه ریز رخساره های رسوبی به شناسایی 9 ریزرخسـاره انجامیده است که بیانــگر رسوب گذاری در سه محیط رمپ خارجی (دریای باز) در بخش آسماری زیرین و رمپ میانی (شول و دریای باز) اغلب در آسماری میانی و رمپ داخلی (بالای پهنه جزر و مدی، پهنه جزر و مدی و لاگون) بیشتر در بخش آسماری بالایی هستند. مطالعات چینه نگاری سکانسی در چاه شماره 2 و چاه های کمکی 1، 3، 5، 6 و 7 میدان نفتـی قلعه نار با استفاده از نرم افزار سیکلولاگ انجام شده و به شناسایی 7 سطح مرزی مثبت و 9 سطح مرزی منفی منجر شده است. برخی از سطوح مرزی مثبت معرف مرزهای سکانسی و برخی از سطوح مرزی منفی نیز معرف مرزهای حداکثر پیش روی سطح آب دریا هستند. علاوه بر این، برخی از سطوح مرزی مثبت مرزهای زمانی اصلی (مرز آشکوبها) را مشخص می کنند. مقایسه زونهای پنج گانه مخزنی سازند آسماری در میدان قلعه نار با سطوح مرزی شناسایی شده حاکی از تطابق خوب برخی از زونهای مخزنی (به ویژه زونهای مخزنی 4 و 5 آسماری) با این سطوح است؛ اگرچه برخی دیگر انطباقی با سطوح مرزی نشان نمی دهند.
In this research, biostratigraphy, microfacies, sedimentary environments and sequence stratigraphy (using by Cyclolog software) of the Asmari Formation are carried out. These studies are done on the basis of 580 samples (core and cutting) from 430 meters thickness of the formation from the well #2 of the Qaleh-Nar oilfield. Paleontological studies are led to identification of 23 genera and 28 species of the benthic and planktonic foraminifera. According to these microfossils, four assemblage zones have been recognized which confirm the age of Oligocene (Rupelian – Chattian) and Early Miocene (Aquitanian – Burdigalian) for the whole formation. Paleoenvironmental studies demonstrate 9 different microfacies that were deposited in the outer ramp (open marine) in the lower Asmari part, middle ramp (open marine to shoal) in the middle Asmari part and the inner ramp environment (tidal flat to lagoon) in the upper Asmari part. The sequence stratigraphy on the well #2 and the auxiliary well numbers 1, 3, 5, 6 and 7 of the Qaleh-Nar oilfield using by Cyclolog software reveals 7 positive breaks and 9 negative break levels alternatively. Some of the positive breaks define sequence boundaries and some of the negative breaks present the maximum flooding surfaces. In addition, a number of positive levels specify the major chronozone (stage boundaries). Comparison of the quintuple reservoir zones of the Asmari Formation in the Qaleh-Nar oilfield with the mentioned break levels suggests a fine correlation with these levels; however this correlation is invalid for other levels.
[1] آقانباتي، ع.، 1383، زمين¬شناسي ايران: سازمان زمين¬شناسي و اکتشافات معدني کشور، 586 صفحه.#[2] آورجانی، ش.، طاهري، م.، اميري بختيار، ح.، رحماني، ع.، 1386، بیواستراتیگرافی، رخساره و محیط رسوبی سازند آسماری در چاه شماره 44 میدان نفتی کوپال (جنوب غرب ایران): یازدهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، صفحه 45 ـ60.#[3] آورجانی، ش.، همت، م، سبکرو، م.، صادقی، ر.، طاهری، م.، 1391، توصیف مغزه‌ها، چینه نگاری زیستی، رخساره¬ها، محیط رسوبی، چینه نگاری سکانسی و دیاژنز سازند آسماری در میدان نفتی مارون: شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، گزارش شماره پ- 7489، 85 صفحه (منتشر نشده).#[4] ابطحی فروشانی، س.ز.، صیرفیان، ع.، 1393، ریزرخساره¬¬ها و چینه نگاري سکانسی سازند آسماري در برش تنگ سرخ، جنوب شرقی یاسوج: رخساره¬های رسوبی، جلد هفتم، شماره اول، صفحه 1-18.#[5] شب افروز، ر.، غبیشاوی، ع.، 1389، چینه شناسی مخزن آسماری میدان گچساران: گزارش داخلی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، 39 صفحه (منتشرنشده).#[6] خدری، ب.، جهانی، د.، امیری بختیار، ح.، 1389، میکروفاسیس و محیط رسوبی سازند آسماری در تاقدیس اشگر: بیست و نهمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.#[7] رحمانی، ع.، 1391، آشنایی با نرم افزار سیکلولاگ و کاربردهای آن در صنعت نفت (مطالعات چینه نگاری سکانسی)، مطالعه موردی مخزن آسماری میدان نفتی پارسی (چاه شماره 19): شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب.#[8] غبيشاوي، ع.، 1383، سکانس استراتيگرافي سازند آسماري در بيرونزدگي خويز و ميدان گچساران: پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه تبريز، 121 صفحه.#[9] غبیشاوی، ع.، رحمانی، ع.، 1385، سکانس استراتیگرافی سازند های ایلام و سروک در میدان نفتی آب تیمور (چاه شماره 14): شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، گزارش شماره پ- 5918، 67 صفحه (منتشر نشده).#[10] غبیشاوی، ع.، رحمانی، ع.، 1389، مطالعه محیط رسوبی و سکانس استراتیگرافی مخزن بنگستان میدان نفتی رگ سفید: شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، گزارش شماره پ- 6966، 42 صفحه.#[11] غبیشاوی، ع.، و شب افروز، ر.، 1389، تطابق چینه شناسی مخزن بنگستان میدان گچساران بر اساس نرم افزار cyclolog: گزارش داخلی شرکت مناطق نفت خیز جنوب، 13صفحه (منتشر نشده).#[12] عظیمی، م.ص.، رحیم¬پور بناب، ح.، اسرافیلی دیزجی، ب.، 1390، عوامل کنترل کننده کیفیت مخزنی سازند آسماری در میدان قلعه نار: سی¬امین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.#[13] اکبری، ن.، همت، م.، طاهری، م.، سبکرو، م.، صادقی، ر.، 1390، مطالعه بایواستراتیگرافی، میکروفاسیس ها، محیط رسوبی و سکانس استراتیگرافی مخزن آسماری در میدان بی¬بی¬حکیمه: شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، گزارش شماره پ- 7421، 80 صفحه (منتشر نشده).#[14] مطيعی، ه.، 1372، زمین شناسی ایران (چينه شناسي زاگرس): سازمان زمين شناسي كشور، 536 صفحه.#[15] واحد مطالعات شرکت ملی مناطق نفت¬خیز جنوب.، 1389، میدان نفتی قلعه نار: نقشه خطوط زیرزمینی سازند آسماری، مقیاس 1:50000.#[16] ADAMS, T. D. and BOURGEOIS, F., 1967, Asmari biostratigraphy. Iranian Oil Operating Companies, Geological and Exploration Division, Unpublished Report 1074: 1–37.#[17] ADAMS, T. D., 1969, The Asmari Formation of Lurestan and Khuzestan Proviences. National Iranian Oil Company, Geological and Exploration Division, Unpublished Report No. 1151.#[18] ALLAHKARAMPOUR Dill, M., SEYRAFIAN, A., VAZIRI-MOGHADDAM, H., 2010, The Asmari Formation, north of the Gachsaran (Dill anticline), southwest Iran, facies analysis, depositional environments and sequence stratigraphy: Carbonates and Evaporites, 25 (2), 145 -160.#[19] AL-SHARHAN, A.S., and KENDALL, C.G. ST. C., 2003. Holocene coastal carbonates and evaporates of the southern Arabian Gulf and their ancient analogues: Earth Science Reviews, 61 (3-4), 191-243.#[20] AMIRSHAHKARAMI, M., VAZIRI-MOGHADDAM, H., and TAHERI, A., 2007a, Paleoenvironmental model and sequence stratigraphy of the Asmari Formation in southwest Iran: Historical Biology, 19 (2), 173 -183.#[21] AMIRSHAHKARAMI, M., VAZIRI-MOGHADDAM, H., and TAHERI, A., 2007b, Sedimentary facies and sequence stratigraphy of the Asmari Formation at Chaman -Bolbol, Zagros Basin, Iran. Journal of Asian Earth Sciences, 29, 947 –959.#[22] AMODIO, S., 2006, Foraminifera diversity changes and paleoenvironmental analysis the Lower Cretaceous shallow-water carbonates of San Lorenzello: Campanian Apennines, southern Italy. Facies, 52, 53-67.#[23] AVARJANI, SH., MAHBOUBI, A., MOUSSAVI-HARAMI, R., AMIRIBAKHTIAR, H., BRENNER, R.L., 2015, Facies, depositional sequences, and biostratigraphy of the Oligo-Miocene Asmari Formation in Marun oilfield, North Dezful Embayment Zagros Basin, SW Iran: Palaeoworld, 24 (2), 336-358.#[24] BUSK, H.G., and MAYO, H. T., 1918, Some notes on the geology of the Persian Oilfields: Journal of the Institution of Petroleum Technologists , 5, 5-26.#[25] BUXTON, M.W.N. and PEDLEY, H.M., 1989, A standardized model for Tethyan Tertiary carbonate ramps: Journal of the Geological Society, London, 146, 746 -748.#[26] COSOVIC, V., DROBNE, K., and MORO, A., 2004, Paleoenvironmental model for Eocene foraminiferal limestones of the Adriatic carbonate platform (Istrian Peninsula): Facies, 50, 61 -75.#[27] CORDA, L., and BRANDANO, M., 2003, Aphotic zone carbonate pro duction on a Miocene ramp, Central Apennines, Italy: Sedimentary Geology, 161, 55 -70.#[28] CYCLOLOG VERSION 2010C USER GUIDE, 2010, Enres International Company.#[29] CURRY, B., 1999, An environmental tolerance index for ostracods as indicators of physical and chemical factors in aquatic habitats: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 148, 51-63.#[30] DARAEI, M., AMINI, A., ANSARI, M., 2014, Facies analysis and depositional environment study of the mixed carbonate–evaporite Asmari Formation (Oligo-Miocene) in the sequence stratigraphic framework, NW Zagros, Iran: Carbonates and Evaporites, 30 (3), 253–272.#[31] DE JONG, M., SMITH, D., DJINNIO, S., HARDY, N., 2006, Subsurface correlation of the Triassic of the UK southern central graben: new look at an old problem. 24, 103–109.#[32] DUNHAM, R., 1962, Classification of carbonate rocks according to depositional texture, In: Ham WE, (ed.), Classification of carbonate rocks: AAPG Memoir 1, 108 -121.#[33] EHRENBERG, S.N.H., PICKARD, N.A., LAURSEN, G.V., MONIBI, S., MOSSADEGH, Z.K., SVÅNÅ, T.A., AQRAWI, A.A.M., and THIRLWALL, J.M.M.M.F., 2007, Strontium isotope stratigraphy of the Asmari Formation (Oligocene-Lower Miocene), SW Iran: Journal of Petroleum Geology, 30, 107 -128.#[34] FLÜGEL, E., 2010, Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis, Interpretation and Application, 2nd edition. Springer, Heidelberg, 976.#[35] GEEL, T., 2000, Recognition of Stratigraphic sequence in carbonate platfo rm and slope deposits: empirical models based on microfacies analyses of palaeogene deposits in southeastern Spain: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 155, 211 -238.#[36] GILBERT, G.K., 1895, Sedimentary measurement of Cretaceous time: Journal of Geology, 3, 121-127.#[37] GRADSTEIN, F.M., OGG, J.G., SMITH, A.G., 2004, Geological time scale: Cambridge University Press, 589.#[38] GHANAVATI, K., 2010, Novel approach to address carbonate evaluation problems of Ahwaz Bangestan reservoir using Cyclolog software: 14th Intl. Oil, Gas and Petrochemical Congress.#[39] HAKIMZADEH, S., AND SEYRAFIAN, A., 2008, Late Oligocene - Early Miocene benthic foraminifera and biostratigraphy of the Asmari Formation, South Yasuj, north-central Zagros basin, Iran: Carbonates and Evaporites, 23, 1-10.#[40] HONARMAND, J., AMINI, A., 2012, Diagenetic processes and reservoir properties in the ooid grainstones of the Asmari: Journal of Petroleum Science and Engineering, 81, 70–79.#[41] HOTTINGER, L., 1983, Proces ses determining the distribution of larger foraminifera in space and time: Utrecht Micropaleontological Bulletins, 30, 239 -253.#[42] JAMES, G. A., and WYND, J. G., 1965, Stratigraphic nomenclature of Iranian Oil Consortium agreement area: AAPG Bulletine, 49, 2182-2245.#[43] LAURSEN, G., MONIBI, S., ALLAN, T., PICKARD, N., HOSSEINEY, A., V INCENT, B., HAMON, Y., VAN-BUCHEM, V., MOALLEMI, A., DRUILLION, G., 2009, The Asmari Formation Revisited, Changed Stratigraphic Allocation and New Biozonation: First International Petroleum Conference and Exhibition, Shiraz, 4 -6 May 2009.#[44] LEES, G. M., 1933, The reservoir rocks of Persian oil fields: American Association Petroleum Geology Bulletin, 17, (3), 229-240.#[45] LOEBLICH, A. R., and TAPPAN, H., 1998, Foraminiferal genera and their clas sification: Van Nostrand Reinhold Company, New York, 970.#[46] RICHARDSON, P. K., 1924, The geology and oil measures of southwest Persia: Journal of the Institution of Petroleum Technology, 10, 256 -283.#[47] NIO, S.D., BÖHM, A.R., BROUWER, J.H., DE JONG, M.G., and SMITH, D.G., 2006, Climate stratigraphy, principles and applications in subsurface correlation: EAGE Short Course Series, 1, 1-130. #[48] NIO, S. D., BROUWER, J. H., SMITH, D. G., DE JONG, M. G., and BÖHM, A. R., 2005, Spectral trend attribute analysis applications in the stratigraphic analysis of wireline logs: First Break, 23 (4), 71-75.#[49] PIRYAEI, A., REIJMER, J.J.G., VAN BUCHEM, F.S.P., YAZDI-MOGHADAM, M., SADOUNI, J., & DANELIAN, T., 2010, The influence of Late Cretaceous tectonic processes on sedimentation patterns along the northeastern Arabian plate margin (Fars Province, SW Iran). In: LETURMY, P. & ROBIN, C. (eds.), Tectonic and Stratigraphic Evolution of Zagros and Makran during the Mesozoic–Cenozoic. Geological Society, London, Special Publications, 330, 211–251.#[50] RAHMANI, A., VAZIRI -MOGHDDAM, H., TAHERI, A., and GHOBEISHAVI, A., 2009, A model for the palaeoenvironmental distribution of larger foraminifera based on microfacies analysis of Oligocene Miocene carbonate rocks at Khaviz Anticline, Zagros Basin, SW Iran: Historical Biology, 21 (4), 215 -227.#[51] RAHMANI, A., TAHERI, A., VAZIRI-MOGHADDAM, H., and GHOBEISHAVI, A., 2012, Biostratigraphy of the Asmari Formation at Khaviz and Bangestan Anticlines, Zagros Basin, SW Iran: Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Abhandlungen, 263 (1), 1 -16.#[52] SHABAFROOZ, R., MAHBOUBI, A., VAZIRI-MOGHADDAM, H., MOUSSAVI HARAMI, R., GHOBEISHAVI, A., and AL-ASAM, I.S., 2015. Facies analysis and carbonate Ramp Evolution of Oligo –Miocene Asmari Formation in the Gachsaran and Bibi-Hakimeh Oilfields and the Nearby Mish Anticline, Zagros Basin, Iran: Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie -Abhandlungen, 276 (1), 121 -146.#[53] SADEGHI, R., VAZIRI-MOGHADDAM, H., and TAHERI A., 2009, Biostratigraphy and palaeoecology of the Oligo-Miocene succession in Fars and Khuzestan areas (Zagros Basin, SW Iran): Historical Biology, 21 (2), 17 -31.#[54] SADEGHI, R., VAZIRI-MOGHADDAM, H., and TAHERI, A., 2010, Microfacies and sedimentary environment of the Oligocene sequence (Asmari Formation) in Fars sub -basin, Zagros Mountains, southwest Iran: Facies, 57 (3), 431- 446.#[55] SALEH Z., and SEYRAFIAN, A., 2014, Biostratigraphy and depositional environment evolution of the Asmari Formation at the Shajabil anticline, Iran: Arabian Journal of Geosciences, 7 (10), 4235 -4243.#[56] TAHERI, A., 2010, Paleoenvironmental model and sequence stratigraphy for the Oligo-Miocene foraminiferal limestone in east of Dogonbadan: Sedimentology Researches, 40, 15-30.#[57] THOMAS, A.N., 1948, The Asmari limestone of southwest Iran; Anglo-Iranian Oil Company Report, Unpublished Report No. 706, #[58] VAN BUCHEM, F. S. P., ALLAN, T. L., LAURSEN, G. V., LOTFPOUR, M., MOALLEMI, A., MONIBI, S., MOTIEI, H., PICKARD, N. A. H., TAHMASBI, A. R., VEDRENNE, V., and VINCENT, B., 2010, Regional stratigraphic architecture and reservoir types of the Oligo -Miocene deposits in the Dezful Embayment (Asmari and Pabdeh Formations) SW Iran: Geological Society of London, Special Publications, 329 (1), 219 -263.#[59] VAZIRI-MOGHA DDAM, H., KIMIAGARI, M., and TAHERI, A., 2006, Depositional environment and sequence stratigraphy of the Oligo-Miocene Asmari Formation in SW Iran: Facies, 52, 41 -51.#[60] WARREN, J., 2000, Dolomite: occurrences, evolution and economical important association: Earth science Review, 52: 1-87.#[61] WILSON, J.L., 1975, Carbonate facies in geologic history: Berlin, Heidelberg, New York, Springer, 471.#[62] ZABIHI ZOERAM, F., VAHIDINIA, M., MAHBOUBI, A., and AMIRI BAKHTIAR, H., 2013, Facies analysis and sequence stratigraphy of the Asmari Formation in the northern area of Dezful Embayment, south-west Iran: Studia UBB Geologia, 58 (1), 45 – 56.#[63] ZABIHI ZOERAM, F., VAHIDINIA, M., SADEGHI, A., MAHBOUBI, A., and AMIRI BAKHTIAR, H., 2015, Larger benthic foraminifera a tool for biostrtigraphy, facies analysis and paleoenvironmental interpretations of the Oligo-Miocene carbonates, NW Central Zagros Basin, Iran: Arabian Journal of Geosciences, 8 (2), 931-949.#