آنالیز رخساره‌ای، محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی سازند قم در ناحیه نراق
محورهای موضوعی : شاخه های دیگر علوم زمین در ارتباط با زمین شناسی نفت
علیرضا عاشوری
1
(انجمن زمین شناسی نفت)
اسماء آفتابی آرانی
2
(فردوسی مشهد)
جهانبخش دانشیان
3
(خوارزمی)
عباس قادری
4
(فردوسی )
محمد رضا آریانسب
5
(خوارزمی)
کلید واژه: ریزرخساره محیط رسوبی چینه‌نگاری سکانسی سازند قم نراق,
چکیده مقاله :
برش نراق در جنوب حوضه رسوبی قم در ایران مرکزی واقع شده است. مطالعه ویژگی‌های ریزرخساره‌ای، محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی سازند قم در این محدوده به درک وضعیت حوضه رسوبی قم در ایران مرکزی کمک قابل توجهی می‌کند. در این مطالعه 111 نمونه از رسوبات سازند قم در برش نراق در شمال غرب نراق مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات میکروسکپی و شواهد صحرایی در این برش منجر به شناسایی منجر به شناسایی 6 ریزرخساره در بخش کربناته شده و از نظر محیط رسوب‌گذاری به ۳ کمربند رخساره‌ای لاگون، ریف و شیب پلاتفرم تعلق دارند. به علت وجود رخساره شیب و وجود دانه‌های اسکلتی و غیراسکلتی بخش‌های کم‌عمقی که به این محیط حمل شده‌اند و با توجه به وجود ریزرخساره SMF9 و آشفتگی زیستی، همچنین به‌دلیل وجود نهشته‌های سدی/ ریفی محیط تشکیل نهشته‌های کربناته سازند قم در برش نراق یک شلف کربناته پیشنهاد می‌شود. در این مدل، مارن‌هاي تشكيل‌دهنده عضو b سازند قم نشان‌دهنده عمق نسبی بيشتري است. همچنین مطالعات چینه‌نگاری سکانسی نشان می‌دهد که برش نراق شامل سه سکانس رسوبی رده سوم، دو مرز سکانسی از نوع اول و یک مرز سکانسی از نوع دوم است.
Naraq section is located at the South of the Qom sedimentary basin in Central Iran. The study of microfacies sedimentary environments and sequence stratigraphic features of the Qom Formation in this area can help to understand the situation of the Qom sedimentary basin. In this study, 111 samples of the Qom Formation in Naraq section in the northwest of Naraq are investigated. Based on field observation and thin-section studies, 6 microfacies related to the lagoon, reef and slope parts of carbonate platform have been recognized.Due to the presence of slope microfacies and skeletal and non-skeletal grains that are transported from the shallow to this environment and the existence of SMF9, bioturbation, Also the presence of barrier / reef sediments, a carbonate shelf depositional environment is suggested for the Qom Formation in Naragh section. In this model, marls of b member of the Qom Formation show more relative depth. Also sequence stratigraphic studies show that the Naraq section is composed of three sedimentary sequences of third- order three types I and one type II sequence boundaries were recognized in this formation.
[1] آقانباتی، س. ع.، 1383، کتاب زمین شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور.
[2] باغباني، د.، الهياري، م.، و شاكري، ع.، 1375، بررسي حوضه رسوبي و توان هيدروكربوري- چينه شناسي- چرخه‌هاي رسوبي و گسل‌هاي نواحي تكتونيكي- رسوبي و جغرافيايي ديرينه قم، شركت ملي نفت شماره.
[3] اميري بختيار، ح.، جعفري، ج.، صمدي، الف.، 1383، اصول چينه شناسي سكانس‌ها، آموزش و توسعه شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب.
[4] رحيم زاده، ف.، 1373، زمين شناسي ايران، اليگوسن، ميوسن، پليوسن، طرح تدوين كتاب زمين شناسي ايران، شماره 12، سازمان زمين شناسي كشور.
[5] كاروان، م.، محبوبي، الف.، وزيري مقدم، ح.، موسوي حرمي، ر.، 1393، رخساره‌هاي رسوبي و چينه‌نگاري سكانسي نهشته‌هاي سازند قم در شمال خاوري دليجان- شمال باختري ايران مركزي، فصلنامه علوم زمين (چينه‌شناسي و رسوب‌شناسي)، سال بيست و چهارم، شماره 94، ص 237.
[6] لاسمي، ي.، امين رسولي، ه.، 1382، چينه‌نگاري سكانسي سازند قم در جنوب بخش مركزي حوضه رسوبي ايران مركزي، بيست و دومين گردهمايي علوم زمين، سازمان زمين‌شناسي كشور.
[7] منصوري، پ.، صفري، الف.، 1392،ميکروفاسيس و محيط رسوبي سازند قم در ناحيه نراق (شمال شرق دليجان)، انجمن ديرينه‌شناسي ايران، دوره هفتم.
[8] Amirshahkarami, M. & Karavan, M., 2015, Microfacies models and sequence stratigraphic architecture of the Oligocene-Miocene Qom Formation, south of Qom City, Iran, Geoscience Frontiers, v. 6, p. 593-604.
[9] Coleman-Sadd, SP., 1982, Two stage continental collision and plate driving forces. Tectonophysics 90:263–282.
[10] Dozy, J., 1955, A sketch of post Craetaceous volcanism in Central Iran. In soder (1959) Detailed in vestigations n marine formation of Qum, second part, N.I.O.C. GR. 186.58 p.
[11] Dunham, R. J., 1962, Classification of Carbonate Rocks According to depositional texture, In: Classification of Carbonate Rocks, A Symposium ed. W. Ham. AAPG, Mem. 1. pp.80-121.
[12] Emery, D. & Myers, K. J., 1996, Sequence stratigraphy: Blackwell Science, p.
297. [13] Flugel, E., 2010, Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis, Interpretation and Application. Springer-Verlag, Berlin, 976p.
[14] Furon, R. & Marie P., 1939, Sur la microfaune des marnes aquitaniennes Lepidocyclines de Qoum (Perse). Compte Rendu Sommaire des Séances de la Société Géologique de France, 79-80.
[15] Furrer, M. A. & Soder, P. A., 1955, The oligo-Miocene marine formation in the Qom region (central Iran). In Proceedings of the 4th World Petroleum Congress, Rome, Section I/A/5 (pp. 267-277).
[16] Gansser, A., 1955, New Aspects of the Geology in Central Iran (Iran). In 4th World Petroleum Congress. World Petroleum Congress.
[17] Geel, T., 2000, Recognition of stratigraphic sequence in carbonate platform and slope deposits: empirical models based on microfacies analysis of Palaeogene deposits in southeastern Spain. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 155: 211-238.
[18] Hallock,. P & Glenn, E. C., 1986, Larger foraminifera: a tool for paleoenvironmental analysis of Cenozoic carbonate depositional facies. Palaios, 1: 4464.
[19 Harzhauser, M., Kroh, A., Mandic, O., Piller, W. E., Go¨hlich U., Reuter, M., Berning, B., 2007, Biogeographic responses to geodynamics: a key study all around the Oligo-Miocene Tethyan Seaway. Zool Anz 246:241–256.
[20] Hottinger, L., 1983, Neritic macroid genesis, an ecological approach. In Coated grains (pp. 38-55). Springer, Berlin, Heidelberg.
[21] Hottinger, L., 1983, Processes determining the distribution of larger foraminifera in space and time. Utrecht Micropaleontological Bulletins, 30, pp.239253.
[22] Hunt, D. & Tucker, M. E., 1992, Standard Para sequences and the forced regressive wedge system tracts deposition during base-level fall. Sed. Geol. v.81, pp. 1-9.
[23] Hunt, D. T. & Tucker, M. E., 1995, Stranded parasequences and the forced regressive wedge-systems tract: Deposition during base-level fallReply. Sedimentary Geology, 95.
[24] Khalili, M., Beavers, R. & Torabi, H., 2007, Depositional environment of the evaporitic unit (D-member) of the Qom Formation (Central Iran), Carbonates and Evaporites, v. 22, p. 101-112.
[25] Mohammadi, E., Safari, A., Vaziri-Moghaddam, H., Vaziri, M. R. & Ghaedi, M., 2011, Microfacies analysis and paleoenvironmental interpretation of the Qom Formation, south of the Kashan, Central Iran, Carbonates and Evaporites, v. 26, p. 255-271.
[26] Nouradini, M., Azami, H. R., Hamed, M., Yazdi, M., 2015, Foraminiferal paleoecology and paleoenvironmental reconstrauctions of the LowerMiocene deposites of theQomFormation in Northeastern Isfahan, Central Iran. Boletin De La Sociedad Geologica Mexicana, v. 67, pp. 59-73.
[27] Okhravi, R. & Amini, A., 1998, An example of mixed carbonate-pyroclastic sedimentation (Miocene, Central Basin, Iran), Sedimentology, v. 118, p. 3754.
[28] Pomar, L., 2001. Ecological control of sedimentary accommodation: evolution from a carbonate ramp to rimmed shelf, Upper Miocene, Balearic Islands. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 175(1-4), pp.249-272.
[29] Pomar, L., 2001, Types of carbonate platforms: a genetic approach. Basin Research, 13: 313–334.
[30] Rahaghi, A., 1973, Etude de quelques grands foraminiferes de la Formation de Qum (Iran Central). Rev. Micropaleont., v.16, pp: 23-38.
[31] Rahaghi, A., 1976, Contribution a l’etude de quelques grands foraminiferes de l’Iran, Publ. Soc. Nat. Iran. Petrol., Lab. Micropaleont., Tehran., 6, pp.179.
[32] Rahaghi, A., 1980, Tertiary faunal assemblage of Qum-Kashan, Sabzewar and Jahrum areas, NIOC, v. 8, p. 1-64.
[33]Read, J. F., 1995, Overview of carbonate platform sequences, cycle stratigraphy and reservoirs in greenhouse and icehouse worlds.
[34]Reuter, M., Piller, W. E., Harzhauser, M., Mandic, O., Berning, B., Rogl, F., Kroh, A., Aubry, M. P., Wielandt-Schuster, U. and Hamedani, A., 2009, The Oligo-/Miocene Qom Formation (Iran): evidence for an early Burdigalian restriction of Tethyan Seaway and closure of its Iranian gateways, International Journal of Earth Sciences, v. 98, p. 627-650.
[35] Romero, J., Caus, E., & Rossel, J., 2002, A model for the Palaeoenviornmental, distridution of larger foraminifera based on Late Middle Eocene deposits on the margine of the southPtrenean Basin (SE Spaian). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecplogy, 179: 43-56.
[36]Seddighi, M., Vaziri-Moghaddam, H., Taheri, A. & Ghabeishavi, A., 2011, Depositional environment and constraining factors on the facies architecture of the Qom Formation, Central Basin, Iran, Historical Biology, v. 24, p. 91-100.
[37]Sthal, A. F., 1911,Persien: in Handbuch der Regionalen Geology. Heidelberg (Winter), Hft. 8, vol. 5, pt.6, 46 p.
[38]Stocklin, J., Setudehina, A., 1991, Stratigraphic lexicon of Iran. Geol Surv Iran Report 18, pp 1–376.
[39]Stocklin, J. & Setudehnia, A., 1971, Stratigraphic Lexicon of Iran, Ministry of Mines and metals. Geological Survey of Iran, Report no. 18.
[40]Stocklin, J., 1952, Stratigraphical investigation in the Qoum- Arak- Gulpaigan- Delidjan area, National Iranian Oil Company, Report no. 95.
[41]Stöcklin, J., 1968, Salt deposits of the Middle East.
[42]Tietze, E., 1875, Ein ausflug nach dem siahkuh (schwarzer berg) in persien. Mitteilungen der Geographischen Geographischen Gesellschaft Wien, 18(8), 257-267.
[43]Tucker, M. E. & Wright, V. P., 1990, Carbonate platforms: facies evolution and sequences. Internal Association Sedimentary, 2, p.328.
[44]Vaziri-Moghaddam, H. & Torabi, H., 2004, Biofacies and sequance strayigraphy of the Oligocene succession, Central basin, Iran, Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, Stuttgart, v. 6, p. 321-344.
[45]Wilson, J. L., 1975, Carbonate Facies in Geological History. Heidelberg (Springer), 471p.